Deze maand
Studenten Daniëlle Dirksen, Ronny de Graaf, Noah Koch & Jessie Stam onderzoeken in het aprilnummer van Ars Aequi of het voorstel van politieke partijen BBB, FvD en JA21 om een ‘three strikes and you’re out’-principe in het Nederlandse strafrecht te introduceren past in ons straf- en sanctierechtelijke systeem. Jacqueline Bonnes & Olaf Divendal pleiten voor betere regulering in datzelfde systeem om cybercriminaliteit effectief aan te kunnen pakken.
Verder plaatst Louis Visscher rechtseconomische kanttekeningen bij het WRR-rapport Goede Zaken en bespreekt Tamara Butter de waarde van empirisch onderzoek naar de advocatuurlijke beroepsethiek voor de discussie over de Nederlandse zakelijke advocatuur. Merel Cornax beschouwt vanuit organisatiepsychologisch perspectief de spijtige keuze van de Eerste Kamer om de Wet werken waar je wilt weg te stemmen, en Sander Kole vertelt ons de saga rond Schiphol, natuurvergunningen en handhaving. Rens Koenraad & Rob van Gestel leggen uit waarom het belangrijk is dat universiteiten zich weer gaan richten op wetenschappelijk onderzoek en hbo’s op het doorgeven van gedegen praktijkkennis.
De dissenting opinion van deze maand is van Henri de Waele en gaat – heel circulair – over dissenting opinions in het Hof van Justitie. Op de Blauwe Pagina’s ‘Verdraaid recht’ voorziet Joost Nan de ondergang van het verlofstelsel in strafzaken. Nicole Hagemans & Mirjam Nieuwendijk belichten in hun wetgevingsbijdrage de Tijdelijke Experimentenwet rechtspleging, er zijn annotaties van Willem van Boom en André Nuytinck, een amuse van Joseph Fleuren over de wrok van een godin en een redactioneel over de wildgroei aan adviesorganen. Columns van Lucienne van der Geld (over dateleed) en Hugo Botter (over emoticons) zijn de kersen op de taart.
Nieuwsbrief
Schrijf je in:
Universiteiten en hbo-instellingen zijn gaandeweg steeds meer op elkaar gaan lijken, in hun drang om zoveel mogelijk studenten aan zich te binden. Rens Koenraad en Rob van Gestel vinden dit geen goede ontwikkeling. Zij menen dat universiteiten zich weer moeten gaan concentreren op het verrichten van wetenschappelijk onderzoek en het verzorgen van het hierbij behorende onderwijs, en hbo-instellingen op het doorgeven van gedegen praktijkkennis. In dit kader pleiten Koenraad en Van Gestel voor het voeren van gesprekken met studenten over drijfveren om een universitaire opleiding te volgen. Wie geen serieuze belangstelling heeft voor het creëren van nieuwe kennis en geen echte behoefte voelt om twijfel te gaan omarmen, moet zich ernstig afvragen of de universiteit voor hem/haar wel de meest geschikte plek is, aldus Koenraad en Van Gestel. Tegelijkertijd willen zij meer maatschappelijke waardering voor hbo’ers. 
De dissenting opinion in deze aflevering van Rode Draad ‘Dissenting Opinions’, geschreven door Henri de Waele, betreft, enigszins circulair, juist de mogelijkheid voor rechters bij het Europees Hof van Justitie om dissenting opinions uit te brengen. 
Over het antwoord op de vraag hoe advocaten invulling moeten geven aan hun rechtsstatelijke rol wordt verschillend gedacht. Ten aanzien van de discussie over de beroepsethiek van de zakelijke advocatuur leeft de wens voor meer nuance, minder polarisatie en een meer geïnformeerd debat. Empirisch onderzoek kan in deze laatste behoefte voorzien. In deze bijdrage bespreek ik de waarde van empirisch onderzoek voor academische discussies over de advocatuurlijke beroepsethiek in algemene zin en van eigen, Nederlands, onderzoek naar de zakelijke advocatuur in het bijzonder. 
De politieke partijen BBB, FvD en JA21 stellen voor een ‘three strikes and you’re out’-principe in het Nederlandse strafrecht te introduceren. In deze bijdrage beschouwen wij dit voorstel vanuit het perspectief van het EVRM, het straf- en sanctierecht en de criminologie. We komen tot het afgewogen oordeel dat, hoewel de wetgever in beginsel grote vrijheid toekomt in het bij wet bepalen van de geëigende straf, het principe niet goed past in het Nederlandse straf- en sanctierechtelijke systeem. 
In hoeverre geloofden de Grieken in de kleurrijke uitweidingen waarmee Homerus en tal van andere dichters de verhalen over de Trojaanse oorlog en zijn nasleep hebben aangekleed? In 1895 werd een Oudgriekse inscriptie met een juridische tekst ontdekt die een luguber licht op deze vraag werpt. Joseph Fleuren vertelt erover in deze amuse. 
Sinds 2007 kunnen kleine strafzaken in hoger beroep aan de poort worden afgedaan via een beslissing van de voorzitter van het hof. Sprake is van een verlofstelsel. Als – kort gezegd – naar het oordeel van de voorzitter een behandeling van de zaak niet in het belang van een goede rechtsbedeling is, wordt het hoger beroep buiten behandeling gelaten (art. 410a Sv). De achterliggende gedachte was dat zo capaciteit bespaard kon worden. De praktijk bleek echter weerbarstig en het verlofstelsel zal een stille dood sterven. 
Het WRR-rapport Goede Zaken onderzoekt hoe de overheid bedrijven kan stimuleren een grotere rol te spelen bij het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen. Verhoging van de maatschappelijke welvaart staat in de rechtseconomie centraal. Aan de orde komen onderwerpen zoals externe effecten, informatieasymmetrie en de invloed van belangengroepen. Deze bijdrage plaatst enkele kritische kanttekeningen vanuit rechtseconomisch perspectief bij dit belangwekkende rapport. 
Kun je van je werkgever verwachten dat hij jouw thuiswerkverzoek serieus in overweging neemt? Als het aan de Eerste Kamer ligt niet. Daar werd vorig jaar september de Wet werken waar je wilt weggestemd, nadat deze eerst brede steun ontving van de Tweede Kamer en de sociale partners. Dit artikel legt uit dat de in de senaat gebruikte tegenargumenten kunnen worden betwist en dat er, vanuit organisatiepsychologisch perspectief, sprake is van een gemiste kans voor werknemers én werkgevers. 
Schiphol is vanwege de milieuoverlast die het gevolg is van alle vliegbewegingen van en naar de nationale luchthaven, de daaruit voortvloeiende andere economische activiteiten en de bijbehorende verkeersstromen regelmatig onderwerp van discussie in de samenleving en in het Nederlandse parlement. Vanaf september 2023 ligt Schiphol opnieuw onder een vergrootglas. De aanleiding hiervoor vormt de verlening van een natuurvergunning aan de nationale luchthaven door de Minister voor Natuur en Stikstof. De wijze waarop de aanvraag voor de vergunning is behandeld roept vragen op. Een vergelijkbare opmerking kan worden gemaakt ten aanzien van de manier waarop met een verzoek om handhavend optreden is omgegaan alsmede de motivering en de inhoud van de thans verleende natuurvergunning. De vraag kan worden gesteld of de gang van zaken in dit dossier niet op onderdelen in strijd is met het geldende (inter)nationale omgevingsrecht.