Boeren op de buis: 'Voor Boer en Tuinder' door de jaren heen (1959-1988)

Voor Boer en Tuinder is een monument uit de Vlaamse televisiegeschiedenis. Wat in 1959 werd opgericht als een van de eerste experimenten met televisie-educatie groeide uit tot een vaste afspraak op zondagnamiddag voor al wie van dichtbij of veraf bij de landbouwsector betrokken was. Het programma was een platform voor educatie en voorlichting, maar was tegelijkertijd een belangrijke vertolking van de stem van de landbouwsector in het publieke debat. 29 jaar lang bracht het boeren op de buis en onderging het programma vanzelfsprekend ook verschillende veranderingen.

Arthur Tollenaere interviewt landbouwer Beck voor de honderdste uitzending van Voor Boer en Tuinder op 24/1/1965, 1965, ©Jan Nackaerts, Fotoarchief VRT.

Daarnaast stond ook de landbouwsector zelf niet stil. Kernwoorden als modernisering, schaalvergroting en professionalisering vierden hoogtij, waardoor niet alleen  het aantal landbouwers in de beroepsbevolking afnam, maar ook het potentiële kijkpubliek. De vaste afspraak voor de land- en tuinbouwer liep tot 1988, waarna het programma een stille dood stierf. Vandaag zijn de afleveringen een unieke getuige van landbouwpraktijken tussen 1959 en 1988. Dit themaverhaal gaat dieper in op de initiële ambities, de evolutie van het programma en de manier waarop het zich in een steeds veranderende maatschappelijke context staande wist te houden als stem van en voor de landbouwsector in Vlaanderen.

Door Lore Van Humbeeck en Sven Lefèvre, 2023.

De weg naar een Vlaams agrarisch televisieprogramma

Een Vlaams agrarisch televisieprogramma kwam niet zomaar uit de lucht gevallen. Televisie stond nog in zijn kinderschoenen in de jaren 50. De educatieve ambities waren hoog en zowel de makers als het publiek moesten nog wennen aan het medium. Ook in het buitenland ontstonden initiatieven die de landbouw op de buis moesten brengen.

Technische voorlichting voorop (1959-1972)

Op 4 oktober 1959 ging de allereerste aflevering van Voor Boer en Tuinder de ether in. De ambities waren groot, maar voor de makers was het eveneens een zoektocht naar de ideale vertaling van die ambities naar het televisieformat. Het programma evolueerde doorheen de jaren met zijn tijd, zowel qua inhoud als qua vorm.

Een plattelandsprogramma (1972-1988)

Voor Boer en Tuinder begon als het eerste experiment met televisie-educatie in 1958 en wist zich te handhaven tot 1988. In die periode maakte de landbouw, het platteland en de televisiecultuur in Vlaanderen vanzelfsprekend grote veranderingen door. Het aantal actieve landbouwers liep terug en het platteland kreeg in toenemende mate een woon- en ontspanningsfunctie toebedeeld. De oorspronkelijke ambities rond culturele en educatieve vorming op televisie moesten steeds meer plaatsmaken voor een focus op entertainment en human intrest.

Einde van een tijdperk

In 1988 kwam er een einde aan de uitzendingen van Voor Boer en Tuinder. Onder invloed van verschillende factoren werd het programma van de buis gehaald, zonder dat er veel ruchtbaarheid aan gegeven werd. Ondanks enkele pogingen om het programma nieuw leven in te blazen, kwam er zo in 1988 na 470 afleveringen een einde aan deze iconische reeks die een grote impact heeft gehad op de land- en tuinbouw in Vlaanderen.

Terug naar boven