AWTI Advies: Versterk de rol van wetenschap, technologie en innovatie in maatschappelijke transities

Wetenschap, technologie en innovatie kunnen een sterkere, meer effectieve rol spelen in maatschappelijke transities. Daarvoor moet de regering zorgen voor een overkoepelend beeld van het Nederland van de toekomst én voor een nieuwe aanpak voor transities.

Het toekomstbeeld en de aanpak maken gerichte investeringen mogelijk, zorgen voor afstemming tussen maatschappelijke transities, en brengen onderzoekers en innovatoren samen met maatschappelijke en creatieve partijen. Dit adviseert de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI) in het advies ‘Versterk de rol van wetenschap, technologie en innovatie in maatschappelijke transities’.

In Nederland worden doelgerichte maatschappelijke transities ingezet op gebieden als voedsel, zorg, mobiliteit, veiligheid en energie. Deze transities raken het dagelijks leven van ons allemaal op ingrijpende wijze. Nederland heeft economisch en wetenschappelijk een uitstekende uitgangspositie. Toch schiet het bestaande beleidskader te kort om wetenschap, technologie en innovatie optimaal in stelling te brengen. Zo is het beleid te weinig transitiegericht en daagt partijen onvoldoende uit om vraag-gestuurd te experimenteren met radicale innovaties.

Een helder toekomstbeeld bevordert investeringen, afstemming en draagvlak voor onderzoek en innovatie die passen bij dat toekomstbeeld. Het is voor een aantal belangrijke transities niet haalbaar om alle opties open te houden. Regering en parlement zijn met hun democratische mandaat de aangewezen partij om het overkoepelende toekomstbeeld te initiëren en, goedgeïnformeerd die keuzes te maken.

Een bijbehorende, ingrijpende aanpak betrekt nieuwelingen en stimuleert leren. In nieuwe netwerken rondom specifieke transitieopgaven (transformatieve coalities) komen wetenschappers, uitvinders en ondernemers samen met maatschappelijke partijen en creatieve spelers. Deze coalities geven input aan het overkoepelende verhaal en richten ze zich op gezamenlijk leren over welke oplossingen passen bij welke maatschappelijke (deel)opgaven.

Klik hier voor het volledige advies.

Beeld: Bas Kijzers