Al in 2018 heeft het Duitse constitutionele hof bepaald dat de wet die de Grundsteuer regelt moet worden aangepast. De Grundsteuer is vergelijkbaar met onze onroerendezaakbelasting (OZB) en net als in Nederland wordt de hoogte van de aanslag bepaald door de waarde van de betreffende onroerende zaak.

De criteria die in Duitsland worden gebruikt bij de waardering van onroerende zaken, blijken in strijd met de Duitse grondwet. Omdat de criteria al sinds 1964 niet meer zijn aangepast, wordt nu onvoldoende rekening gehouden met nadien opgetreden ontwikkelingen.

Nieuwe Grundsteuerwet, nieuwe waarderingen
Als gevolg van de uitspraak van het constitutionele hof heeft het Duitse parlement eind 2019 een herzieningswet voor de Grundsteuer aanvaard. De herzieningswet houdt in dat alle circa 35 miljoen onroerende zaken per 1 januari 2022 opnieuw moeten worden gewaardeerd. Drie jaar later, op 1 januari 2025, treedt de nieuwe Grundsteuerwet in werking.

De Duitse federale overheid schrijft een nieuw, algemeen waarderingsmodel voor dat onderscheid maakt tussen enerzijds woningen en anderzijds zakelijke objecten, gemengd gebruikte objecten, objecten in gedeelde eigendom en overige objecten. Elk van beide categorieën kent een eigen waarderingsmethodiek.

Verder hebben de 16 Bundeslanden (deelstaten) de mogelijkheid om zelf een waarderingsmodel te ontwikkelen. Diverse Bundeslanden hebben al aangegeven van deze mogelijkheid gebruik te maken. Dat betekent dat eigenaren van onroerende zaken in meerdere Bundeslanden met verschillende waarderingsmodellen en -methodieken kunnen worden geconfronteerd.

Verplicht aangifte doen
De nieuwe Grundsteuerwet moet leiden tot vereenvoudiging en transparantie, maar vergt in eerste instantie de nodige inspanningen van eigenaren van Duits vastgoed, zeker als zij vastgoed in meerdere Bundeslanden bezitten. De informatie op basis waarvan de Bundeslanden de waarderingsmodellen toepassen, moet namelijk door de eigenaren worden aangeleverd. Hiertoe zal de Duitse belastingdienst (het Finanzamt) alle vastgoedeigenaren waarschijnlijk in de loop van 2022 uitnodigen om online en per onroerende zaak aangifte te doen. Afwijkingen per Bundesland zijn niet uitgesloten.

De nieuwe waardering, zoals gezegd voor het eerst per 1 januari 2022, wordt elke zeven jaren opnieuw uitgevoerd. De eerstvolgende waardering vindt dus plaats per 1 januari 2029. Eigenaren worden verplicht om wezenlijke waardeveranderingen als gevolg van een verbouwing, een bestemmingswijziging e.d., tussentijds te melden bij het Finanzamt.

Goed monitoren
Van belang daarbij is de waardevaststelling goed te monitoren want een té hoge waardering leidt zeven jaar lang tot een té hoge aanslag Grundsteuer.

BDO Duitsland heeft een digitaal proces ontwikkeld genaamd “BDO Grizzly 2025” dat eigenaren van Duits vastgoed het hele waarderingsproces uit handen neemt: van de aanlevering van informatie aan het Finanzamt tot en met de controle van de waardebeschikking, die door het Finanzamt wordt afgegeven, en de uiteindelijke aanslag Grundsteuer, die door de gemeente wordt opgelegd.

Meer informatie
Voor meer informatie kunt u terugkijken naar het (Duitstalige) webinar van 2 maart 2021 dat is georganiseerd door BDO Duitsland. U kunt het webinar terugkijken.

Een bijdrage van mr. Bas Wissing– senior manager Belastingadvies BDO Holland/Germany Desk en drs. Arjan Endhoven – partner Belastingadvies Branchegroep Bouw & Vastgoed.