Meeneempotloden en rijdende stembureaus: verkiezingen in coronatijd

Het organiseren van verkiezingen is normaal gesproken al een aardige uitdaging voor gemeenten.  Door corona komt er nog veel meer bij kijken dan anders. Angeline Gloudemans-Bons werkt als projectleider verkiezingen voor de gemeente Roermond. Ze vertelt over deze leuke maar uitdagende klus, met een belangrijke bijrol voor “de stembus”. 

Verkiezingstijd is een hectische tijd voor gemeenten, die hectiek is er dit jaar ook. Het is en blijft een groot extra project dat bovenop alle reguliere werkzaamheden komt. Corona maakt de uitdaging niet kleiner. Angeline Gloudemans-Bons ziet dan ook een duidelijke toename van de ondersteuningsvraag vanuit gemeenten, veel is anders door corona. “Projectleiders vallen uit, er is nieuwe wetgeving waarin vrijwilligers getraind moeten worden en gemeenten zijn verplicht om de stembureaus extra te openen op maandag 15 en dinsdag 16 maart. Sommige stembureaus zijn bovendien niet beschikbaar. Van de 39 stembureaus in Roermond zijn dat er 15, zorginstellingen en basisscholen, die vervangen is niet eenvoudig. Stemlokalen moeten bereikbaar zijn en toegankelijk voor mensen met lichamelijke beperkingen en openbare gebouwen zoals, wijk- of gezondheidscentra zijn schaars. Steden hebben hele wijken waarin geen openbaar gebouw te vinden is. Daar komt bij dat veel gemeenten juist meer stembureaus willen. Zodat, ook weer in verband met corona, zo min mogelijk mensen bij elkaar komen. In Roermond is dat overigens gelukt, hier zijn twee extra bureaus.”

Stembus

Het wegvallen van stembureaus leidde in Roermond tot een toepasselijke alternatieve locatie; een stembus. “Een Roermondse vrijwilliger werkt bij een touringcarbedrijf. Hij zag bij het invullen van het aanmeldingsformulier dat er ook een mobiel stembureau was. Hij belde met de vraag wat dit inhoudt. We raakten in gesprek en kwamen samen op het idee om een touringcar in te richten als mobiel stembureau. Dat is voor woonwijken zonder openbaar gebouw een mooie oplossing voor een stembureau op korte afstand.” De stembus krijgt inmiddels navolging, in elk geval in de gemeente Weert.

Potlood en briefstemmen

Het stemmen moet ook ‘coronaproof’ en volgens de regels gebeuren. Dat zorgt ook voor banale uitdagingen. Hoe bijvoorbeeld om te gaan met het klassieke rode potlood? “Ik heb uiteindelijk voor iedere kiezer een klein rood potlood bestelt dat de kiezer na het stemmen mee naar huis kan nemen.” Daarnaast is er het briefstemmen. “Dat vereist bijna een tweede, geheel nieuwe organisatie, met nieuwe wettelijke eisen. Voor briefstemmen is het bijvoorbeeld zo dat we nog niet mogen tellen maar wel mogen ‘vooropenen’ om te zien of de stem voldoet aan de eisen: of de stempluspas aanwezig is en of de stemenvelop ongeopend is. Woensdag 17 maart mogen we om half acht ’s ochtends starten met het tellen van de per post uitgebrachte stemmen. Met de reguliere stemmen mogen we pas na negen uur, na sluiting van alle stembureaus, beginnen. Dat is – misschien wel een van de weinige zaken die – niet anders zijn dan normaal.”

BMC en haar partners bieden gemeenten een uitgebreid palet aan diensten voor de organisatie van verkiezingen. Daaronder valt het leveren van projectleiders en stembureauleden en het werven en trainen en van vrijwilligers. Daarnaast kan BMC het verkiezingsprotocol doorlichten, toetsen of het nog actueel is en adviseren over zaken die effectiever of efficiënter kunnen. Neem voor meer informatie contact op met Zohra el Haddaoui via onderstaande gegevens.