Brusselse regering stuurt ‘noodkreet’ over sans-papiers richting federaal niveau

De situatie van de sans-papiers krijgt opnieuw meer aandacht, nu de hongerstakers van de Begijnhofkerk vinden dat hun actie van deze zomer niets heeft opgeleverd en ze aan nieuwe acties denken. Hoewel de hongerstakers maar een kleine groep uitmaken zijn er volgens de meest voorzichtige schattingen 100.000 mensen die in Brussel in de illegaliteit leven. 

Al begin vorige maand, op 6 oktober, heeft de Brusselse regering een brief verstuurd, die intern wordt omschreven als een “noodkreet”. Zonder papieren zijn deze mensen aangewezen op zwartwerk, vaak zijn ze het slachtoffer van huisjesmelkers en medische zorgen zijn voor hen moeilijk toegankelijk. 

Naast uitgeprocedeerde asielzoekers en mensen van wie de verblijfsvergunning afliep, zijn er ook transitmigranten, die in de buurt van het Brusselse Noordstation rondhangen in de hoop de oversteek naar Engeland te maken. Niet alleen hun penibele levensomstandigheden zijn een zorg, een aantal onder hen veroorzaakt overlast of pleegt criminaliteit, zo is de analyse van de Brusselse regering. 

In de brief, gericht aan premier Alexander De Croo (Open Vld), staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) en minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V), roept de Brusselse regering de federale regering te hulp. Om de boodschap kracht bij te zetten, werd de brief ondertekend door alle Brusselse regeringsleden.

In het document van een drietal pagina’s wordt eerst een stand van zaken opgemaakt. De Brusselse regering wijst erop dat ze nu al noodopvang voorziet voor enkele honderden sans-papiers in de daklozenopvang, terwijl dat volgens haar strikt genomen een bevoegdheid is van de federale regering. Tegelijk verwijt ze het federale niveau dat de asielprocedures te lang duren en er te weinig gevolg wordt gegeven aan mensen die finaal een negatief antwoord krijgen.

Vier maatregelen 

Concreet vragen de Brusselse ministers vier maatregelen van de federale regering. Het meest opvallende is het verzoek om een ‘opvang- en doorverwijscentrum’ op te richten in de hoofdstad. Daar kunnen nieuwkomers terecht. De bedoeling is hen te “oriënteren naar procedures voor juridische regularisering van hun verblijfssituatie”. De Brusselse regering is niet uit op collectieve regularisatie, maar vraagt dat ze begeleiding krijgen naar een nieuwe procedure of voor de terugkeer naar eigen land. 

Daarnaast vraagt de Brusselse regering dat de asielprocedures efficiënter worden afgehandeld. Ook zou de federale regering de kosten moeten terugbetalen die Brussel heeft gemaakt voor de opvang van sans-papiers sinds 2019. Tot slot moet de federale politie versterking krijgen om de veiligheid te garanderen rond de stations. 

Een antwoord heeft Brussel nog niet gekregen, dat is de federale regering nog aan het voorbereiden. Ondertussen heeft Mahdi in Brussel wel een regionaal terugkeerbureau opgericht om sans-papiers te begeleiden. Hij laat ook nog weten dat wordt gewerkt aan snellere procedures. “We zijn steeds bereid om samen te zitten”, zegt Mahdi. Sinds deze legislatuur is er ook regelmatig overleg met de regionale collega’s gepland.