EU-burgers gaan betalen voor CO2-uitstoot van auto en woning

De maatregelen maken deel uit van een cruciaal pakket klimaatwetten dat onderhandelaars van de EU-landen en het Europees Parlement zaterdag overeen zijn gekomen. De nieuwe wetten zijn nodig om de Europese klimaatdoelen te halen.

Voor 2030 moet de CO2-uitstoot namelijk met 55 procent omlaag (vergeleken met 1990), zodat de EU in 2050 helemaal ‘klimaatneutraal’ kan zijn. Het akkoord moet nog worden bevestigd door het Europees Parlement en de lidstaten, maar dat wordt beschouwd als een formaliteit.

De kern van de maatregelen is het strenger maken en uitbreiden van het systeem van CO2-certificaten voor vervuilers. Energiebedrijven en de industrie moesten de afgelopen jaren al zulke vergunningen hebben om broeikasgassen te mogen uitstoten. Elk jaar geeft de EU minder van die rechten uit om de uitstoot omlaag te brengen. Door de schaarste worden ze steeds duurder. Nu moet het aantal uitstootrechten sneller dan voorheen worden verminderd, waardoor ook de emissies sneller moeten afnemen.

Vanaf 2027 wordt het emissiehandelsssysteem uitgebreid naar de verwarming van gebouwen en vervoer, zowel voor consumenten als voor bedrijven. Burgers en bedrijven moeten dus gaan betalen voor de CO2 uit de uitlaat en de schoorsteen. Dat gaat via energiebedrijven en pompstations. Zij moeten betalen voor emissierechten en rekenen de kosten vervolgens door aan de klant die komt tanken of de gaskachel aanzet.

Dat kan pijn doen nu alles, en zeker energie, afgelopen jaar zo duur is geworden. Daarom is het des te belangrijker dat mensen met een kleine beurs worden geholpen, erkennen de onderhandelaars. Vanaf 2026 komt er een sociaal klimaatfonds dat bijkomende uitgaven voor consumenten moet opvangen.

Het fonds zal 86,7 miljard euro tellen. Het wordt deels door inkomsten uit de emissiehandel, deels door de lidstaten gespekt. De EU-landen kunnen met dat geld de kosten voor armen wat dempen of hen helpen bij het aanschaffen van een warmtepomp of elektrische auto.

De EU wil wel klimaatkampioen zijn, maar ook voorkomen dat het zoveel van de eigen bedrijven vraagt dat die kopje-onder gaan. Daarom komt er ook een grensbelasting voor de invoer van enkele klimaatonvriendelijke producten als staal en cement. Dat moet voorkomen dat Europese fabrikanten failliet gaan of uitwijken naar een minder streng buitenland. Dat zou banen kosten en helpt het klimaat niet.

KIJK OOK. Uitgelegd in 3 minuten: hoe snel kan een elektrische wagen opladen?

KIJK OOK. Premier De Croo komt met eigen en zeer ‘blauw’ pensioenplan: minstens 30 jaar werken, hogere taksen en weg met gunstregimes ambtenaren