Meer vragen dan antwoorden na bekendmaking Het Geheim van Haastrecht

Inwoners bekijken het dagboek © ANP
HAASTRECHT - Teleurstelling en vragen. Dat is wat in Haastrecht is blijven hangen na de onthulling van het pakket van Paulina Bisdom van Vliet. Deze rijke dame liet na haar dood een verzegelde envelop na die pas 100 jaar later open gemaakt mocht worden. In tegenstelling tot wat werd gehoopt, zat er een dagboek in. 'Moesten we hier nou 100 jaar op wachten?'
Toen afgelopen vrijdag het Geheim van Haastrecht in de Overtuin - tegenover het voormalig woonhuis van Paulina Bisdom van Vliet - na 100 jaar eindelijk bekend werd gemaakt, zorgde dat voor teleurgestelde reacties.
Veel Haastrechtenaren hadden toch liever een geldprijs gehad. Daarnaast wierp de onthulling ook nieuwe vragen op. Want, waarom wordt niet het hele dagboek getoond? En waarom is dit na 100 jaar openbaar gemaakt?

'Het is helemaal niet geweldig'

'We staan hier te denken dat het geweldig zou worden voor Haastrecht. Nou het is helemaal niet geweldig', zegt een man. Een andere Haastrechtenaar noemt het mooi voor het museum, maar: 'Ik heb er zelf niet zoveel aan.'
Op de onthulling kwamen bijna duizend mensen af. Het merendeel houdt er een beetje een katerig gevoel aan over. 'Het valt mij erg tegen. Ik had wat anders verwacht, een bijzonder sierraad of zoiets', zegt iemand vlak nadat het geheim van Haastrecht bekend is geworden.

Roerend

Ook Rineke de Bie, zij is familie van Trijntje aan wie Paulina brieven schreef, had andere verwachtingen. 'Alleen een dagboek vind ik jammer. Ik had meer verwacht.'
De stichting die het dagboek al die jaren in een kluis bewaarde is juist blij met het dagboek. 'Het is van onschatbare waarde voor ons', zegt voorzitter Ancora Dupain. 'Het is roerend om te lezen.'

Andere man

Maar waarom heeft ze het al die tijd willen bewaren? 'Ze was een dame op stand en dan is het uiterlijk belangrijk. Het was gebruikelijk om je verdriet niet te delen. Daarom is dit 100 jaar bewaard gebleven', zegt Dupain. Op de vraag waarom Paulina het niet heeft verbrand zodat echt niemand het te weten zou komen heeft ze geen antwoord.
In het dagboek schrijft Paulina over het verdriet dat ze heeft na het overlijden van haar man Johan Jacob le Fèvre de Montigny. Hij was niet haar enige liefde in haar leven. Voordat Johan Jacob in beeld komt was Paulina verliefd op een andere man. Ook daar wordt over geschreven in het dagboek.
Paulina Bisdom van Vliet kwam uit een welvarende patriciërsfamilie. Haar opa, vader en haar man waren burgemeester van Haastrecht. Ook eerdere generaties hadden politieke macht in de omgeving. Zelf overleed Paulina Bisdom van Vliet in 1923. Naast haar huis liet ze nog iets anders na aan de Haastrechtse gemeenschap: een mysterieus verzegeld pakketje dat 100 jaar na haar dood pas mag worden geopend. Het bleek een dagboek te zijn.
Wie is deze andere man? 'Dat laat ik even in het midden. Dat komt misschien later', zegt Dupain. Paulina bleek niet met deze man te mogen trouwen. 'Het is de vraag of we dit nog naar buiten brengen. We willen prudent met het dagboek omgaan. Sommige onderdelen van het geheim van Haastrecht blijven geheim.'
Zo blijft Haastrecht met een katerig gevoel hangen. Al die jaren na de dood van Paulina, mag het geheim dan wel onthuld zijn, het mysterie blijft in leven.
In de zesdelige podcastserie Het Geheim van Haastrecht gaat journalist Lieuwe van Slooten op zoek naar de erfenis van Paulina Bisdom van Vliet. Vanaf nu is de laatste aflevering te beluisteren. 'Het blijkt toch een beetje een anti-climax te zijn, al had ik zelf ook wel gedacht dat het geen geld voor Haastrecht zou zijn. Het is jammer dat er maar een klein deel van de inhoud bekend is gemaakt. Zo blijven er nog heel veel vragen over', vertelt Lieuwe.
De podcast 'Het Geheim van Haastrecht' kun je vinden op de gebruikelijke podcast-platforms zoals Apple Podcast of Spotify. Abonneer je zodat je geen aflevering hoeft te missen.