Direct naar artikelinhoud
Reportage

Studente Jessica (23) schildert onder het Rijks haar eigen Vermeer, met input van voorbijgangers

Jessica Kuhn schildert haar eigen Vermeer in de passage onder het Rijksmuseum.Beeld Nina Schollaardt

In de passage onder het Rijksmuseum werkt de Duits-Russische studente Jessica Kuhn aan een kopie van een werk van Johannes Vermeer. Gedurende de laatste week van de grote Vermeertentoonstelling voegt ze er elke dag iets nieuws aan toe.

Op een Oosters vloerkleed, gewapend met kwast en onder het toeziend oog van voorbijgangers, schildert de 23-jarige Kuhn nieuwe details op wat lijkt op een echte Vermeer. Het origineel van Brieflezend meisje bij het venster dat ze in het Rijks had zien hangen, was niet zoals ze het zich herinnerde. “Er hangt een levensgrote, naakte Cupido achter het meisje in het schilderij. Dat wist ik niet toen ik het een jaar geleden naschilderde.”

Al in 1979 was bij het maken van röntgenfoto’s gebleken dat er een schilderij van een cupido onder de zichtbare laag verf zat. Bij restauraties die werden voltooid in 2021 kwam die tevoorschijn achter de grijze kleur van de tot dan toe lege muur. “Ik kwam daar pas achter toen ik het schilderij voor het eerst in het echt zag,” zegt Kuhn. “Toen besefte ik dat ik daar iets mee moest. Mijn kopie klopte namelijk niet met het origineel.”

Poster in een meisjeskamer

Tijdens de laatste week van de Vermeertentoonstelling in het Rijksmuseum schildert ze elke dag iets anders op de plek waar in het origineel sinds kort de grote cupido zichtbaar is. “Ik heb er Comedian van Maurizio Cattelan geschilderd – een met tape aan de muur bevestigde banaan – en nu ben ik bezig met een grote poster van Kim Kardashian. Dan beeld ik me in dat het meisje op het schilderij in haar meisjeskamer staat waar dan die poster hangt.”

Kuhn haalt voor haar werk ook inspiratie uit gesprekken met voorbijgangers. “Iemand stond naar mijn werk te kijken en klaagde in ons gesprek over belastingen. De volgende dag vulde ik de muur met een schilderij waarop de envelop van een belastingbrief te zien is. Net alsof het meisje een brief krijgt van de belastingdienst.”

Kuhn probeert met dit werk een brug te slaan tussen de tijd van Vermeer en het heden. In de toekomst wil ze verder onderzoek doen naar het combineren van oude technieken met nieuwe media. “Tegenwoordig word je als kunstenaar bijna gedwongen om je eigen marketing te doen, anders kom je niet rond.”

Dat is ook de reden dat Kuhn zelf een promotievideo maakte voor dit project.

Haat-liefdeproject

Na het maken van haar kopie een jaar geleden, stopte ze met schilderen. “Vermeer schildert met zulke kleine penseelstreken dat het mij heel veel tijd kostte om het doek af te maken. Daarna kon ik geen schilderij meer zien.”

Met dit project probeert ze zichzelf en haar eigen schilderstijl terug te vinden. “Ik was zo gewend om oude meesters na te schilderen dat ik mijn eigen stijl verloor. Door ruimte in te nemen op een Vermeer, de schilder die mij het plezier van schilderen liet vergeten, probeer ik mezelf weer terug te vinden. Ik hou van Vermeer, omdat hij me de kans geeft mezelf opnieuw te leren kennen, maar eigenlijk haat ik hem ook omdat ik mezelf in eerste instantie door hem verloor.”

Haat-liefdeproject
Beeld Nina Schollaardt