Inzage in je dossier door anderen

Behalve jij en je zorgverlener mag een beperkt aantal anderen soms jouw dossier inzien. Denk aan verpleegkundigen die jou ook behandelen of aan de specialist waarheen de huisarts je verwijst. Maar hoe zit het met het inzagerecht van ouders? Of van nabestaanden? In dit hoofdstuk lees je wie jouw dossier mogen inzien en welke regels hiervoor gelden.

Andere zorgverleners

Andere zorgverleners die bij je behandeling zijn betrokken, zoals verpleegkundigen, kunnen je dossier inzien en gegevens toevoegen. Dit is van belang voor de kwaliteit van zorg. Zo moet een verpleegkundige soms nakijken hoeveel medicatie ze jou precies moet geven, of noteren dat je je medicatie hebt gekregen. Ook stuurt je zorgverlener soms informatie uit je dossier door naar een medisch specialist wanneer hij je verwijst (verwijsbrief). Met deze informatie weet de specialist over je situatie en kan hij je zo goed mogelijk helpen. Wanneer je instemt met de verwijzing, gaat je zorgverlener er vanuit dat je ook toestemming geeft voor het versturen van deze medische informatie. Dit heet ‘veronderstelde toestemming’. Je kunt altijd bezwaar maken tegen het opnemen van bepaalde gegevens in de verwijsbrief.

Met uitdrukkelijke toestemming van de persoon over wie het dossier gegevens bevat

Je kunt zelf toestemming geven om bepaalde personen of instanties inzage of een kopie van (een deel van) je medisch dossier te geven, bijvoorbeeld je partner of andere familieleden. Denk voordat je toestemming geeft na of je wilt dat anderen je gegevens mogen inzien, en welke gegevens dat dan precies zijn. Je kunt dit ook met je familie of naasten bespreken. Leg schriftelijk bij je zorgverlener vast wie je gegevens mogen inzien.

Ouders van kinderen onder de twaalf

Voor jonge kinderen onder de twaalf jaar beslissen de ouders over de behandeling. Zij moeten daarvoor ook hun dossier kunnen inzien. Kinderen tot twaalf jaar hebben in de regel geen zelfstandig recht op inzage. De behandelaar mag de ouders inzage weigeren, wanneer hij vindt dat dit in het belang van het kind is.

Voorbeeld

Je zoontje van acht jaar heeft bij een val zijn pols gebroken. Je twijfelt over de manier waarop de pols is gezet. Daarom wil je in het dossier nakijken of daar iets over een complicatie staat. Als ouders krijg je inzage.

Ouders met kinderen in de leeftijd vanaf 12 jaar

Bij kinderen van twaalf tot zestien jaar kunnen zowel het kind als de ouders inzage krijgen in het dossier. Het kind mag dan wel bezwaar maken tegen inzage door zijn ouders. Wanneer de behandelaar denkt dat het kind daarover zelf kan beslissen, zal hij de ouders geen inzage geven.

In het gezondheidsrecht wordt een kind vanaf zestien jaar als meerderjarig gezien. Dat betekent dat een kind vanaf zestien jaar zonder toestemming van zijn ouders zelf zijn dossier mag inzien. De ouders hebben dan geen recht meer op inzage.

Curator of mentor

Niet iedere volwassene kan goed voor zichzelf opkomen en weloverwogen beslissingen nemen. Denk bijvoorbeeld aan mensen met een verstandelijke beperking of met dementie. De rechter kan dan een curator of mentor benoemen. De curator of mentor behartigt de belangen van deze persoon. Hij kan ook inzage in (delen van) zijn dossier krijgen als dit nodig is voor het nemen van beslissingen. Zie voor meer informatie de brochure ‘Wie beslist?’.

Vertegenwoordiger

Je kunt zelf iemand als jouw vertegenwoordiger aanwijzen. Dit moet schriftelijk zijn vastgelegd. De vertegenwoordiger neemt besluiten voor je wanneer je dat zelf niet kunt. Hij kan ook inzage krijgen in (een deel van) je dossier. Het moet voor de behandelaar dan wel duidelijk zijn dat je dat werkelijk zo wilt. Zie voor meer informatie de brochure ‘Wie beslist?’.

Niet-benoemde vertegenwoordiger

Vaak is er geen officiële curator, mentor of vertegenwoordiger benoemd. Dan behartigt vaak een familielid je belangen, wanneer je dat zelf niet kunt. Hij kan als ‘niet-benoemde vertegenwoordiger’ om inzage in het dossier vragen. De zorgverlener mag hem inzage geven, wanneer dit familielid handelt in jouw belang. Een niet-benoemde vertegenwoordiger kan inzage niet afdwingen. Wanneer de behandelaar inzage weigert, moet hij wel uitleggen waarom hij dat doet. Als je familielid het hiermee niet eens is, kan hij contact opnemen met Zorgbelang Nederland.

Nabestaanden

Nabestaanden hebben geen recht op inzage in het dossier van een overleden familielid. De privacy van de patiënt wordt ook na zijn overlijden beschermd. Behalve wanneer de zorgverlener aanwijzingen heeft dat de overleden patiënt tijdens zijn leven toestemming voor inzage in het dossier zou hebben gegeven. Bijvoorbeeld bij onduidelijkheden over de behandeling en vermoedens van medische fouten. De zorgverlener weegt zelf af of zijn overleden patiënt bij leven toestemming zou hebben gegeven. Hij kijkt hierbij naar wie het verzoek doet, hoe de relatie was, hoe privacygevoelige de gegevens zijn, en wat het doel van inzage is.
Soms kan de zorgverlener ook inzage geven op basis van zwaarwegende belangen van nabestaanden, zoals onderzoek naar ernstige genetische afwijkingen. Financiële of emotionele belangen van nabestaanden wegen hiervoor over het algemeen niet zwaar genoeg.