Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, in Nederland bestaat er reeds jaren het landelijk noodnummer 144 waar je terecht kunt met specifieke meldingen in verband met verwaarloosde, mishandelde en gewonde dieren en dieren in acute nood. Dit noodnummer is ondergebracht bij de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie. Dat betekent dat speciaal opgeleide politiemensen de telefoon aannemen en de juiste hulpverlener contacteren. Dit meldnummer is 7 dagen op 7, 24 uur per dag bereikbaar.
Ook in het Verenigd Koninkrijk bestaat er een landelijk noodnummer voor dierenleed. De ‘cruelty line’ is ook daar 24 uur per dag, 7 dagen op 7 beschikbaar. In het Verenigd Koninkrijk krijgen ze op dit noodnummer zelfs elke 30 seconden een melding.
In de beleidsnota staat dat Vlaanderen in Europa het voortouw wil nemen voor meer dierenwelzijn. Het oprichten van een centraal noodnummer in Vlaanderen past dan ook volledig in dit plaatje. En met de steun van Nederland, dat ons hierin reeds is voorgegaan, kunnen we Europa dan ook oproepen om een algemeen noodnummer te activeren dat in heel Europa gebruikt kan worden om dierenleed te melden, zoals dit nu al kan met het noodnummer 112.
Minister, ik heb de volgende vragen voor u.
Kan, naar het voorbeeld van Nederland en het Verenigd Koninkrijk, ook in Vlaanderen een centraal noodnummer opgericht worden? Acht u het nuttig om een centraal noodnummer te installeren?
Minister Weyts heeft het woord.
Enerzijds is er het centrale meldpunt voor dierenwelzijnsklachten op de website van de dienst Dierenwelzijn: www.vlaanderen.be/dierenwelzijn. Dat is altijd beschikbaar. Daar kan alle nuttige informatie, zoals foto’s, worden opgeladen. Dat maakt het onderzoek iets eenvoudiger. Dit heeft als voordeel dat alle meldingen en klachten centraal bijgehouden kunnen worden. Daarnaast is de dienst Dierenwelzijn ook altijd bereikbaar via mail.
Voor telefonische meldingen kan het informatienummer van de Vlaamse overheid, 1700, gebruikt worden. Tijdens de vorige regeerperiode hebben we erover gediscussieerd of er een apart nummer nodig is. Toen werd tegengeworpen dat je dan snel dreigt terecht te komen in een inflatie van nummers allerhande. We hebben er daarom voor gezorgd dat het nummer 1700 meer naar voren geschoven werd als algemeen nummer, zodat de burger weet dat hij altijd bij dat ene nummer terecht kan met betrekking tot klachten of vragen allerhande rond de Vlaamse overheid. Dan moet men ook slechts één nummer onthouden.
Hoe werken we dan? Er worden afspraken gemaakt tussen de collega’s van de Vlaamse Infolijn en de dienst Dierenwelzijn. Zij hebben een lijst te hunner beschikking met zogenaamde veelgestelde vragen, met de antwoorden erbij. Die lijst wordt ook regelmatig geactualiseerd, zodat er altijd een antwoord gevonden kan worden.
Voor dringende gevallen wordt natuurlijk verwezen naar de politie, die dag en nacht bereikbaar is. De politie heeft dezelfde bevoegdheden als de dienst Dierenwelzijn en kan dan ook alle nodige maatregelen nemen, tot en met inbeslagname.
Het grote aantal meldingen dat de dienst Dierenwelzijn ontvangt, toont aan dat mensen de weg echt wel vinden. We stellen vast dat de cijfers geëxplodeerd zijn sinds die bevoegdheid overgegaan is in Vlaamse handen. In 2014 was er sprake van een 950-tal meldingen. In 2019 zaten we aan 5580 meldingen, waarbij de erkenningsaanvragen niet meegeteld werden. Dat is dus meer dan een vervijfvoudiging van het aantal meldingen en klachten allerhande. De mensen vinden dus echt wel de weg, wat goed is.
Ik denk dat de Vlaamse overheid er verstandig aan gedaan heeft om te kiezen voor één nummer in plaats van tal van nummers voor tal van diensten, met tal van problemen. Een goede doorverwijzing is natuurlijk wel essentieel. Vooralsnog heb ik daar geen klachten over. Ik wil dus deze weg blijven bewandelen.
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Dan delen we daarover niet dezelfde mening. Ik ben er namelijk wel van overtuigd dat een noodnummer extra waardevol kan zijn voor dierenwelzijn. U verwijst naar het nummer 1700. Ik heb dat eens gebeld. Je krijgt dan een stem aan de lijn, die je verschillende opties geeft om uit te kiezen. Dierenwelzijn is daar niet bij. Je moet dan kiezen voor ‘andere’. Dan krijg je iemand aan de lijn die zegt: ‘Hebt u klachten, dan moet u naar de website gaan en van daaruit een mail versturen’.
Ik ben dan naar de website gaan kijken. Als je een mail wil versturen via het contactformulier, staat daar heel duidelijk op: de naam van de eigenaar of de verantwoordelijke voor het dier moet verplicht worden ingevuld, het adres van de eigenaar of de verantwoordelijke voor het dier moet verplicht worden ingevuld.
Ja, als ik ergens langs een weide wandel en ik zie daar een paard in nood, tot aan zijn buik in het slijk, en ik wil dat melden via dit contactformulier, dan weet ik niet wie de eigenaar is en ken ik ook het adres van de eigenaar niet. Daar houdt het dan al op om mijn klacht in te dienen.
Dan ga ik maar naar de politie waar ik de klacht wel indien. Die zegt: ‘goh, wat moeten wij daar aan doen? Wij weten eigenlijk niet hoe we dit moeten behandelen.’ Er is dus toch een serieus hiaat in het aanmelden van mishandelde of verwaarloosde dieren waarvoor we dit noodnummer echt wel kunnen gebruiken en waarbij iemand die is gespecialiseerd in dierenwelzijn kan nagaan of dit wel of niet dringend is, en als het dringend is, dit kan doorgeven aan de lokale politie die direct kan optreden.
Minister, u zegt dat u geen wildgroei aan telefoonnummers wilt activeren. Child Focus heeft een eigen nummer. Als er noodweer is of een zwaar onweer met heel veel te verwachten schade, wordt er een speciaal nummer geactiveerd. Er zijn wel verschillende speciale nummers. Als er dan nog eentje bijkomt voor dierenwelzijn, dan is dat niet zo dramatisch als u het laat lijken.
Ik blijf ervan overtuigd dat als we een goed dierenwelzijn willen en alle dierenleed dat kan worden gemeld adequaat opvolgen en doorgeven aan de politie omdat ze zelf niet altijd reageren op oproepen, dan moeten we echt wel werk maken van dit noodnummer.
Uw discours staat haaks op de cijfers die ik heb gegeven. Alles kan altijd beter, maar als u blijft volharden dat we echt nood hebben aan een inflatie van verschillende nummers, dan vind ik dat niet het meest verstandige dat ik kan doen. Soms worden er inderdaad tijdelijk nummers naar voren geschoven, maar dat is net voor de specifieke expertise die er dan nodig is en omdat men de 1700 niet snel genoeg die expertise kan bijbrengen.
Wanneer je vervolgens de procedure wat op flessen trekt, wel, als je bij volle bewustzijn goed leest wat er op de website staat, dan kom je onmiddellijk bij www.vlaanderen.be/dierenwelzijn terecht. Het eerste wat je tegenkomt, is het melden van verwaarloosde of mishandelde dieren. Je kunt dat daar melden. Er staat ook bij: in de volgende gevallen neemt u best contact op met de lokale politie. Dat is net om zo snel mogelijk te kunnen schakelen, zodat men niet van Brussel moet komen. Er staat ook duidelijk: als de situatie dringend is of u kent de eigenaar van de dieren niet of de dieren zijn gevaarlijk. Dan moet je onmiddellijk naar de lokale politie, net in functie van het dierenwelzijn.
De procedure staat hier echt wel in functie van het zo snel mogelijk kunnen handelen. De naam van de eigenaar van het dier wordt ook gevraagd door Dierenwelzijn, maar als die info niet bekend is, moet dat ook niet worden ingevuld. Het is net om zo efficiënt en snel mogelijk te kunnen optreden, dat die procedures zijn uitgewerkt. Het tegendeel zou een beetje idioot zijn.
Ik weet niet of u dat op basis van uw eigen ervaring beter kent dan de mensen op het terrein, maar vooralsnog schijnt dat toch te werken, gelet op de meer dan vervijfvoudiging van het aantal meldingen.
Minister, u zegt wel dat er een vervijfvoudiging is, maar ik denk dat als we een meldnummer zouden inroepen, het misschien wel een vertienvoudiging zou worden van de klachten. Wat u zegt is correct. Als u naar de website gaat, staat er: u kunt zich melden aan de dienst Dierenwelzijn via het online meldingsformulier voor verwaarloosde of mishandelde dieren. Daar zijn dan wel verschillende dingen verplicht die je dikwijls niet kunt weten.
Er staat ook: als je niet weet wie de eigenaar is of het is dringend, best contact opnemen met de lokale politie. Als je dan contact opneemt met de lokale politie, dan zullen er wel zijn die zich daar 100 procent voor inzetten, maar velen vinden dit maar een bijzaak en niet zo belangrijk en reageren er soms niet op of vragen: kunt u zelf de loslopende hond vangen en bij ons brengen? Dan moeten ze niet ter plaatse komen. Ik wil maar zeggen: er is echt wel nood aan zo'n noodnummer.
Minister, als u dan ook nog zegt dat u zo'n speciaal noodnummer alleen maar opricht omdat er echt wel een speciale expertise voor nodig is, dan denk ik dat het invoeren van zo'n noodnummer voor dierenwelzijn echt wel correct is en dat er effectief iemand is met de juiste expertise, zodat we snel en adequaat kunnen antwoorden op dierenleed. We blijven pleiten voor zo'n noodnummer omdat dit echt wel een noodzaak is voor Vlaanderen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.