Direct naar artikelinhoud
Coronaherstel

De druk op revalidatieklinieken neemt toe. ‘Ik zie drie golven op ons afkomen’

Coronapatiënt Jody Mijts op de revalidatieafdeling van Basalt, geholpen door revalidatiearts Ferrie Harberts.Beeld Phil Nijhuis

Nu steeds meer coronapatiënten herstellen van een langdurige ziekenhuisopname, neemt de druk op revalidatiecentra toe. Want na het ziekenhuis begint pas het echte herstel.

Revalidatieklinieken zien een forse toestroom van patiënten die weliswaar hersteld zijn van Covid-19, maar door een ziekenhuisopname ernstig verzwakt zijn. Tegelijk met de afname van de druk op de intensive-careafdelingen neemt de druk bij revalidatieklinieken toe. Een landelijk beeld van deze patiëntenstroom ontbreekt. Daarom inventariseert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd op dit moment hoe de revalidatieklinieken ervoor staan, zo blijkt uit een rondgang van Trouw.

Voor bestuursvoorzitter Willem Wiegersma van Basalt in Den Haag, de grootste kliniek voor medisch specialistische revalidatie in Nederland, gaat zo’n inventarisatie nog niet ver genoeg. Hij pleit voor de inrichting van een landelijk coördinatiecentrum voor de spreiding van revalidatiepatiënten, zoals voor ziekenhuispatiënten al bestaat. “We worden geconfronteerd met een grote groep nieuwe patiënten. De revalidatiezorg in Nederland kende al lange wachtlijsten en als we niet nu al actie ondernemen voorzie ik dat die wachtlijsten weer gaan groeien. Revalidatieklinieken kunnen de toestroom nu nog aan, maar ik kijk graag vooruit.”

Bertjo Renzenbrink, bestuurslid bij Rijndam revalidatie in Rotterdam, sluit zich bij Wiegersma aan. “Persoonlijk ben ik voorstander van landelijke coördinatie. Op het gebied van inhoud en expertise wordt er veel uitgewisseld, qua protocollen net zo. Maar uiteindelijk vult iedereen de zorg een beetje anders in en wordt de urgentie niet in elke regio even sterk gevoeld. De toename van patiënten lijkt behapbaar, maar we hebben geen idee hoelang deze situatie voortduurt.”

Een jaar revalideren

Bij revalidatie is haast geboden. Snelheid speelt een rol bij de kans op volledig herstel, blijvende schade kan worden voorkomen door direct na een ziekenhuisopname te beginnen. In het geval van Covid-19 hebben patiënten soms nog klachten of ze testen positief. 

Een aantal revalidatieklinieken hebben een Covidpositiefafdeling ingericht, waar revalidatieartsen, fysio- en ergotherapeuten en psychologen gestoken in beschermende middelen beginnen aan dat herstel. Met de nadruk op beginnen: over corona is nog weinig bekend maar in de regel duurt revalidatie na een lange ic- of ziekenhuisopname zomaar een jaar, deels onder begeleiding.

Niet iedere coronapatiënt krijgt na een ziekenhuisopname medisch specialistische revalidatie. Mensen die zeer ernstig door Covid zijn aangedaan en de ambitie hebben om weer helemaal terug te keren naar hun oude niveau zijn de doelgroep. Andere patiënten gaan naar een verpleeghuis of krijgen geriatrische revalidatie, ingericht voor kwetsbare mensen. 

Het liefst weer naar huis

Nu al is de vraag naar bedden soms groter dan het aanbod. Zo lagen bij Basalt de twaalf beschikbare bedden deze week vol, en voor een vrijgekomen plek was snel weer een patiënt. De Haagse kliniek wil daarom snel opschalen. Maar landelijk wisselt het beeld: zo heeft revalidatiecentum Adelante in Limburg nog niet vol gelegen, vertelt bestuursvoorzitter Henri Plagge. “Wij hebben al 28 bedden, dat zijn er relatief veel. Het geïsoleerd verplegen vergt veel van patiënt en arts maar het goede nieuws is dat de doorstroom hoog is. Veel patiënten willen na een lange ziekenhuisopname het liefst naar huis om vervolgens via de poliklinische weg verder te revalideren.”

Spannend wordt het als de reguliere zorg weer wordt opgepakt. Ook revalidatieklinieken hebben veel patiënten en cliënten – tijdelijk – naar huis gestuurd vanwege de corona-uitbraak. In veel gevallen voor de eigen veiligheid. Maar dat kan niet eeuwig. Basalt-directeur Wiegersma: “Ik zie drie golven op ons af komen. De coronapatiënten, nieuwe patiënten vanuit ziekenhuizen die weer beginnen met reguliere operaties en behandelingen en onze eigen revalidanten die thuis minder kunnen dan we zouden willen. Ik houd mijn hart vast voor de mensen die eigenlijk oefeningen moeten doen in het zwembad maar dat nu niet kunnen. Onze arts vraagt zich af of zij nog op hun oude niveau kunnen komen.”

Lees ook:

Hersteld van corona, maar nog lang niet de oude

Na twee weken op de intensive care moest coronapatiënt Jody Mijts alles opnieuw leren. En dan is ze nog jong (35) en was ze gezond.