Dit zijn de invloedrijkste Nederlanders van 2020

Kim Putters is dit jaar de invloedrijkste Nederlander. De directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau voert voor het tweede jaar op rij de Volkskrant Top 200 aan, dit jaar voor de vijftiende keer samengesteld. Bekijk hieronder de gehele lijst en ontdek wie er in bestuurlijk Nederland toe doet.

De Volkskrant Top 200 van invloedrijkste Nederlanders telt dit jaar 74 vrouwen. Dat zijn er negen meer dan vorig jaar en 37 procent van het totaal.

Verder telt de lijst veertien mensen met een niet-westerse migratie-achtergrond. Dat zijn er – in het jaar van Black Lives Matter – drie meer dan vorig jaar en 7 procent van het totaal. De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb is de hoogst genoteerde, op 11. Van alle Nederlanders heeft 13,9 procent een niet-westerse migratie-achtergrond.

De grote reset?
Als het aan de bestuurlijke elite ligt, komt Nederland duurzamer en inclusiever uit de coronacrisis, blijkt uit onderzoek in opdracht van de Volkskrant. Politiek en overheid moeten hierin het voortouw nemen. En de tijd dringt.

Wat vinden de invloedrijkste Nederlanders hiervan? Vier van hen geven hun mening. En wat doen ze zelf om de maatschappij te veranderen?

Hoe wordt de ranglijst samengesteld? Lees hier de verantwoording

  • 1

    Kim Putters (47)
    Directeur Sociaal en Cultureel Planbureau

    (1)

    Sinds 2013 voorman van het SCP, de actieve en belangrijke sociale adviseur van het kabinet, voor het tweede jaar aanvoerder van de Volkskrant Top 200.

    Hamert er geregeld op dat de minderbedeelden niet de prijs mogen betalen van de coronacrisis. Kroonlid van de SER. Bestuurslid van Nationaal Comité 4 en 5 mei, vicevoorzitter van het Oranjefonds. Hoogleraar Beleid en sturing van de zorg in de Veranderde Verzorgingsstaat aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Adviserend lid van de WRR, de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, lid van het curatorium van de VNG, de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Columnist van Het Financieele Dagblad. Oud-senator van de PvdA.

    Stelde in oktober samen met zijn planbureau-collega's Pieter Hasekamp (CPB) en Hans Mommaas (PBL) dat de coronacrisis hét moment is om veranderingen door te voeren in economie en maatschappij. Is voorstander van zo'n algehele herstart. Lees hier zijn profiel van vorig jaar terug.

    Volkskrant-journalist Fokke Obbema interviewde SCP-directeur Putters in 2018 ook voor zijn interviewserie over de vraag: Wat is de zin van ons leven?

  • 2

    Jaap van Dissel (63)
    Voorzitter OMT

    (--) 

    Voorzitter van het Outbreak Management Team, het gezicht van de coronabestrijding. Directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM. Krijgt geregeld kritiek, vooral in de tweede golf, maar breed gewaardeerd, altijd bij de beraden in het Catshuis. Hoogste nieuwe binnenkomer in het coronajaar.

  • 3

    Feike Sijbesma (61)
    Commissaris en bestuurder

    (2)

    Oud-topman van speciaalchemie- en biotechmultinational DSM, voormalig aanvoerder van de Volkskrant Top 200, in 2018. Internationaal vermaard als duurzame leider. Was dit jaar coronagezant voor het kabinet. Commissaris bij De Nederlandsche Bank, Unilever en – sinds dit jaar – Philips. Maakt deel uit van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen. Kreeg recent een eredoctoraat van de Rijksuniversiteit Groningen vanwege zijn 'grote maatschappelijke betrokkenheid' als 'een van de meest vooruitstrevende industrieleiders van Nederland'.

  • 4

    Jeroen Dijsselbloem (54)
    Vz. Onderzoeksraad voor Veiligheid

    (5)

    PvdA-prominent, oud-minister van Financiën en voorzitter van de Eurogroep, tegenwoordig voorzitter van de onder Tjibbe Joustra groot geworden Onderzoeksraad voor Veiligheid. Maakt deel uit van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen.

  • 5

    Herna Verhagen (54)
    Bestuursvoorzitter PostNL

    (3)

    Sinds 2012 de hoogste baas van post- en pakjesbedrijf PostNL, een van de grootste werkgevers in Nederland. Hoogste vrouw in de Volkskrant Top 200. Bestuurder van de Goldschmeding Foundation (van de schatrijke Randstad-oprichter) en ‘aanjager’ van NL2025, een initiatief van diverse toplieden voor sociale projecten in Nederland. Ook bestuurder van werkgeversvereniging VNO-NCW en van het Concertgebouw. Ook commissaris bij ING, de grootste bank van Nederland. Maakt sinds dit jaar ook deel uit van een NAVO-adviesgroep; gaat meedenken hoe het militaire bondgenootschap een sterkere politieke rol kan spelen.

  • 6

    Hubert Bruls (54)
    Voorzitter Veiligheidsberaad

    (--)

    Gemoedelijk ogende CDA'er, sinds 2012 burgemeester van Nijmegen, als voorzitter van het Veiligheidsberaad al maandenlang in touw om te bepalen wat er wel niet kan in de coronacrisis. Volgende uitdaging: Kerst en Oud en Nieuw. Was eerder burgemeester van Venlo.

  • 7

    Peter Wennink (63)
    Bestuursvoorzitter ASML

    (28)

    Al zeven jaar de baas bij de vaderlandse technologietrots, een van de grootste werkgevers van Nederland, die vanwege geopolitieke spanningen nog steeds wacht op een exportvergunning voor China. Maakt deel uit van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen. Ook voorzitter van de raad van toezicht van de TU Eindhoven.

  • 8

    Frans van Houten (60)
    Bestuursvoorzitter Philips

    (13)

    Al tien jaar de baas bij Philips, dat als medisch zorgtechnologie-bedrijf profijt heeft van de coronacrisis. Geeft als een van de weinigen gehoor aan de Catshuis-oproep van premier Mark Rutte destijds aan ceo's om zich vaker te laten zien en horen, om de kloof tussen maatschappij en het grote bedrijfsleven te dichten. Hield onlangs nog de Elsevier-lezing, waarin hij Nederland opriep vol in te zetten op innovatie, voor toekomstige groei.

  • 9

    Klaas Knot (52)
    President De Nederlandsche Bank

    (7)

    Groningse econoom, als hoogste man bij de centrale bank volop betrokken bij de coronacrisis. Waarschuwde onlangs dat de economie niet direct opveert van een coronavaccin en dat de steun aan bedrijven dus nog even moet blijven bestaan: de schade van te snel stoppen is groter dan die van te lang doorgaan.

    Tevens voorzitter van de raad van toezicht van de Stichting CliniClowns. Voordat hij naar DNB ging plaatsvervangend thesaurier-generaal en directeur financiële markten bij het ministerie van Financiën. Studeerde in 1991 cum laude af in de algemene economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 1995 promoveerde hij daar tot doctor in de economie.

  • 10

    Niek Jan van Kesteren (68)
    Senator CDA, adviseur VNO-NCW

    (6)

    Oud-strateeg van de destijds machtigste en beste lobby van Den Haag, die van de werkgevers van VNO-NCW. Nog volop actief in de coulissen als vicevoorzitter van de Senaatsfractie van regeringspartij CDA. Is voorzitter van de vaste Eerste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat / Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (EZK/LNV) en zit aldus op de eerste rang bij de stikstofcrisis, die weer hoog op de agenda komt als corona luwt. Als commissaris van voetbalbond KNVB druk met de plotselinge competitiestop dit jaar vanwege corona. Machiavellist, opereerde volgens het motto uit Di Lampedusa's roman De Tijgerkat: alles moet veranderen, opdat alles hetzelfde kan blijven.

  • 11

    Ahmed Aboutaleb (59)
    Burgemeester Rotterdam

    (12)

    PvdA’er, al elf jaar burgemeester van Rotterdam, de eerste burgemeester van een grote stad in Nederland met een niet-westerse achtergrond, in die functie best populair. Kreeg van de raad een derde termijn, tot 2027. Veelvuldig in beeld rond de coronacrisis. Had zelf ook corona. Overal de eerste, heet zijn biografie. Hoogste persoon met een niet-westerse achtergrond in de Volkskrant Top 200.

  • 12

    Marry de Gaay Fortman (55)
    Partner Houthoff

    (10)

    Veelgevraagd bestuurder, met tal van prestigieuze nevenfuncties. Kon eind vorig jaar afscheid nemen als voorzitter van de Stichting Topvrouwen met de aanstaande ‘historische’ invoering van een verplichtend vrouwenquotum in Nederland. Vond zelf dat dit ‘ingroeiquotum’ nog wel wat verder had mogen gaan. Is commissaris bij De Nederlandsche Bank en KLM. Lid van de raad van toezicht van Paleis het Loo, voorzitter van raad van toezicht van Internationaal Theater Amsterdam (voorheen Stadsschouwburg en Toneelgroep Amsterdam).

    Oordeelde vorige maand als voorzitter van een externe onderzoekscommissie nog dat de UvA klachten over seksueel wangedrag van een docent onvoldoende serieus had genomen. Dochter van oud-PPR-leider Bas de Gaay Fortman. Vindt een grote maatschappelijke herstart vanwege de coronacrisis nodig.

  • 13

    Thom de Graaf (63)
    Vicevz. Raad van State

    (14)

    D66-prominent, opvolger van Piet Hein Donner als de ‘onderkoning van Nederland’. Oud-partijleider, burgemeester, minister en fractievoorzitter van D66 in de Eerste Kamer. Oordeelde rond Prinsjesdag dat het kabinet onvoldoende transparant is over de kosten van de coronacrisis. 'Niemand praat over wat het allemaal kost.'

  • 14

    Pieter Hasekamp (55)
    Directeur Centraal Planbureau

    (--)

    Innemende nieuwe directeur van het Centraal Planbureau, de belangrijkste economische adviseur van het kabinet, helemaal middenin in de coronacrisis. Afkomstig van het ministerie van Financiën, man met natuurlijk gezag. Stelde in oktober samen met zijn planbureau-collega's Kim Putters (SCP) en Hans Mommaas (PBL) dat de coronacrisis hét moment is om veranderingen door te voeren in economie en maatschappij.

  • 15

    Dick Schoof (63)
    Secr-gen. ministerie J&V

    (17)

    Invloedrijke topambtenaar. Was hoofd terreurbestrijding, verhuisde naar de inlichtingen- en veiligheidsdienst AIVD en is nu de hoogste ambtelijke baas op het ministerie van Justitie en Veiligheid, geregeld het toneel van affaires. Dit mede op verzoek van premier Mark Rutte. Intern niet altijd geliefd, schreef de Volkskrant bij zijn overstap; volgens critici is hij te veel van 'de afdeling Dick Vooruit'. Een andere hoge ambtenaar nam hem in bescherming. 'Schoof steekt boven de middelmaat uit. Dat wordt niet altijd gewaardeerd.'

  • 16

    Marjan Minnesma (54)
    Directeur Stichting Urgenda

    (15)

    Milieu-activist, won met Urgenda de klimaatzaak, een 'rechtse directe voor de overheid'. Dreigde onlangs opnieuw naar de rechter te stappen om af te dwingen dat het kabinet voldoet aan het vonnis van de Hoge Raad.

  • 17

    Aura Timen (54)
    Secretaris OMT

    (--)

    Hoofd van het Centrum Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding, secretaris van het Outbreak Management Team. Rechterhand van Jaap van Dissel. Ook lid van het Bestuurlijk afstemmingsoverleg (BAO), de club die de corona-maatregelen bepaalt.

  • 18

    Cees Oudshoorn (60)
    Alg. directeur VNO-NCW

    (20)

    Voorman van de werkgeverslobby, die door de coronacrisis weer nadrukkelijk aan tafel zit. Wist met de omstreden Baangerelateerde Investerings Korting, kortweg BIK, toch weer miljarden voor het bedrijfsleven binnen te halen.

  • 19

    Jan Hommen (76)
    Bestuurder en commissaris

    (9)

    Voormalig financieel directeur van Philips en topman van ING (in de kredietcrisis). Was als aanvoerder van het zogeheten 'AEX-beraad' van topcommissarissen najaar 2018 nog in het Catshuis bij premier Rutte om te praten over de kloof tussen bedrijfsleven en politiek. Stopt eind dit jaar als president-commissaris van Ahold Delhaize. Senior-adviseur van BlackRock Nederland.

  • 20

    Hans Mommaas (65)
    Dir. Planbureau v.d. Leefomgeving

    (21)

    Stelde in oktober samen met zijn planbureau-collega's Kim Putters (SCP) en Pieter Hasekamp (CPB) dat de coronacrisis hét moment is om veranderingen door te voeren in economie en maatschappij. Daarvoor moeten grote politieke keuzes gemaakt worden. Riepen het kabinet op meer te doen dan alleen het virus in te dammen en de directe economische schade te beperken.

  • 21

    Margot Scheltema (66)
    Commissaris en bestuurder

    (23)

    Bestuurder met een (ver) verleden bij Shell. Imposante reeks nevenfuncties, van De Nederlandsche Bank via de Bachvereniging tot de Centrale Plan Commissie van het Centraal Planbureau.

  • 22

    Mariëtte Hamer (62)
    Voorzitter SER

    (27)

    Oud-PvdA-Kamerlid, koningin van de polder als – dit jaar herbenoemde – voorzitter van de Sociaal-Economische Raad. Verder onder meer nog voorzitter van de raad van toezicht van de stichting Lezen & Schrijven, toezichthouder bij de TU Eindhoven, in raad van advies van de VU in Amsterdam.

  • 23

    Ernst Kuipers (61)
    Best. vz Erasmus MC

    (--)

    Een van de hoofdrolspelers in de coronacrisis. Hoogleraar gastro-entologie. Sinds 2013 voorzitter van de raad van bestuur van het Erasmus MC, sinds 2015 voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. Houdt in die functie scherp de (over)belasting van de zorg door corona in de gaten. Lees hier zijn profiel uit mei terug.

  • 24

    Mark Roscam Abbing (46)
    Programma-dir.gen. Covid 19

    (--)

    Topambtenaar, sinds eind oktober programmadirecteur van nieuw, belangrijk Directoraat Samenleving en Covid-19. Was hiervoor directeur Samenleving en Integratie bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Werkte eerder voor het Centraal Planbureau, de Nederlandsche Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en het ministerie van Financiën. Studeerde economie aan de Universiteit van Amsterdam.

  • 25

    Louise Fresco (68)
    Bestuursvz. Univ. Wageningen

    (18)

    Hoogste baas van de landbouwuniversiteit waar voedingsmultinational Unilever een groot onderzoekscentrum heeft geopend. Commissaris bij pesticidenproducent Syngenta. Columnist van NRC.

  • 26

    Femke Halsema (54)
    Burgemeester Amsterdam

    (25)

    Voormalig GroenLinks-leider, sinds juli 2018 burgemeester van de hoofdstad. Raakte dit jaar in de problemen door een (vanwege coronaregels) te drukke demonstratie in juni op de Dam tegen racistisch politiegeweld, naar aanleiding van de dood van George Floyd. Onderzoeksrapport concludeerde dat de driehoek van burgemeester, politie en justitie een 'verkeerde afslag' nam doordat de opkomst werd onderschat.

  • 27

    Barbara Baarsma (51)
    Dir.vz. Rabobank A'dam

    (31)

    Bekende econoom, geregeld in de media. Hoogste baas van de Rabobank Amsterdam en voorzitter van de Bankraad van De Nederlandsche Bank.

  • 28

    Marion Koopmans (64)
    Viroloog Erasmus MC

    (--)

    Lid van het OMT, een van de hoofdrolspelers in de coronacrisis. Wetenschappelijke spin in het web, heeft vinger in de pap in alle cruciale onderzoeken: van nertsen tot slachthuizen, van serologie tot antistoffen, van aerosolen tot het ontstaan van het virus. Gaat met een internationale commissie onderzoek doen naar de oorsprong van het coronavirus voor de wereldgezondheidsorganisatie WHO, waarvan ze adviseur is.

  • 29

    Jan van Zanen (59)
    Burgemeester Den Haag

    (58)

    Voormalig partijvoorzitter van de VVD, stapte over van Utrecht naar Den Haag. Ook voorzitter van de VNG, de lobbyclub van de gemeenten.

  • 30

    Laura van Geest (59)
    Bestuursvoorzitter AFM

    (33)

    Voormalig directeur van het Centraal Planbureau, overgestapt naar de Autoriteit Financiële Markten, de financiële toezichthouder. Lid van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen.

  • 31

    Jacco Vonhof (50)
    Voorzitter MKB Nederland

    (59)

    Relatief jonge voorman van het midden- en kleinbedrijf, door de coronacrisis prominent aan tafel bij het kabinet. Heeft zelf een middelgroot schoonmaakbedrijf in Zwolle. Ziet niets in een algehele maatschappelijke en economische reset, die een groot deel van de bestuurlijke elite voorstaat in de enquête van de Volkskrant en I&O Research.

  • 32

    Diederik Gommers (56)
    Vz. Ned. Ver. voor Intensive Care

    (--)

    Lid van het OMT, intensivist bij het Erasmus MC. Maakte furore door eind september bij Jinek influencer Famke Louise vriendelijk te omarmen, nadat deze landelijk was afgebrand vanwege haar kritiek op het coronabeleid (#ikdoenietmeermee). Voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, kreeg boze reacties op zijn uitspraak dat we kerst maar een jaartje moeten overslaan. Bevestigde onlangs dat sommige OMT-leden (niet hij zelf) ernstig worden bedreigd. Lees hier zijn profiel uit april terug.

  • 33

    Roger Dassen (55)
    Financieel directeur ASML

    (32)
  • 34

    Frans Muller (59)
    Bestuursvoorzitter Ahold Delhaize

    (36)
  • 35

    Jacques van den Broek (60)
    Bestuursvoorzitter Randstad

    (22)
  • 36

    Ingrid Thijssen (52)
    Voorzitter VNO-NCW

    (147)

    Nieuwe aanvoerder van de werkgeverslobby, die door de coronacrisis weer prominent aan tafel zit bij het kabinet. Opvolger van Hans de Boer, eerste vrouw op deze belangrijke post. Was hiervoor directeur van netbeheerder Alliander. Daarvoor onder meer directeur reizigers van de NS.

  • 37

    Annemarie Jorritsma (70)
    Fractieleider VVD Senaat

    (30)
  • 38

    Edith Schippers (56)
    Pres.-directeur DSM Ned.

    (35)
  • 39

    Donald Pols (48)
    Directeur Milieudefensie

    (62)

    Voorman van milieuorganisatie die Shell voor het gerecht daagde vanwege klimaatschade. Maakt zich sterk voor betaalbaarheid van het klimaatbeleid voor gewone burger. Werkte eerder voor de SP, het Wereld Natuur Fonds en ECN in Petten.

  • 40

    Jet Bussemaker (59)
    Vz. Raad v.d. Volksgezondheid

    (41)
  • 41

    Ben van Beurden (62)
    Bestuursvoorzitter Shell

    (8)

    Baas van de Brits-Nederlandse olie- en gasreus, die een zwaar jaar heeft: zo hard geraakt door de coronacrisis dat voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog gekort moest worden op het dividend en voor de rechter gedaagd door Milieudefensie, die Shell wil dwingen de uitstoot sneller te verlagen.

  • 42

    Jaap Winter (57)
    Commissaris en bestuurder

    (38)
  • 43

    Gerdi Verbeet (69)
    Commissaris en bestuurder

    (42)
  • 44

    Rianne Letschert (44)
    Rector Universiteit Maastricht

    (62)

    Relatief jonge rector magnificus, maakt deel uit van de tien prominenten die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaan verdelen. Voorzitter van de begeleidingscommissie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), in raad van toezicht van onder meer Slachtofferhulp en het Bonnefantenmuseum.

  • 45

    Yoeri Albrecht (53)
    Directeur De Balie

    (36)
  • 46

    Ciska Scheidel (46)
    Dir. Publ. Gezondheid min. VWS

    (--)

    Topambtenaar bij ministerie van Volksgezondheid, geldt als een van de architecten van het coronabeleid. Maakt deel uit van het Bestuurlijk Afstemmings Overleg (BAO), dat het coronabeleid bepaalt. Deed diverse partijklussen voor de VVD.

  • 47

    Hans Brug (57)
    Directeur-generaal RIVM

    (44)

    Baas van het instituut dat niet alleen een hoofdrol speelt in de coronacrisis, maar ook in de tijdelijk op de achtergrond geraakte stikstofcrisis.

  • 48

    Rob Bauer (58)
    Commandant der Strijdkrachten

    (45)
  • 49

    Geert ten Dam (62)
    Collegevoorzitter UvA

    (47)
  • 50

    Conny Braams (55)
    Vicepresident Unilever

    (50)
  • 51

    Steven van Eijck (61)
    Commissaris en bestuurder

    (43)
  • 52

    Corien Prins (59)
    Voorzitter WRR

    (51)
  • 53

    Jan Peter Balkenende (64)
    Adviseur en bestuurder

    (37)
  • 54

    Constantijn van Oranje (51)
    Gezant Techleap.nl

    (79)

    Sinds 2016 'speciaal gezant' van Techleap.nl, dat Nederlandse startups moet helpen succesvol te worden. Met onder andere Robbert Dijkgraaf (nummer 56) lid van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen. Ook voorzitter van het Prins Bernhard Natuurfonds en in de raad van toezicht van de Rijksakademie van Beeldende Kunsten.

  • 55

    Hanneke Faber (51)
    Pres. Foods & Refreshments Unilever

    (54)
  • 56

    Robbert Dijkgraaf (60)
    Directeur Institute for Advanced Study

    (--)

    Theoretisch natuurkundige, groot pleitbezorger in de media van de wetenschap, vanuit Princeton terug in de Volkskrant Top 200, als lid van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen. Met onder anderen Willem-Alexander en Máxima ook in de Paleiscommissie van het Paleis op de Dam, die het bestuur adviseert over activiteiten.

  • 57

    Steven van Rijswijk (50)
    Bestuursvoorzitter ING

    (--)

    Nieuwe baas van de grootste bank van Nederland, opvolger van de naar Zwitserland vertrokken Ralph Hamers. Was al risicodirecteur. Werd geboren in Utrecht, studeerde economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en doorliep bij ING zo'n beetje alle mogelijke functies tot hij bestuursvoorzitter werd.

  • 58

    Dick Benschop (63)
    President-directeur Schiphol

    (12)

    Baas van de Schiphol Group (waar ook Rotterdam en Eindhoven onder vallen), die zwaar is geraakt door de coronacrisis. 'Enkele honderden banen' worden geschrapt, snel herstel van de luchtvaart is nog niet in zicht.

  • 59

    Sigrid van Aken (50)
    Directeur Novamedia

    (75)

    Nieuwe baas van het loterij-imperium, waar veel goede doelen van afhankelijk zijn; in maart werd op het Goed Geld Gala ruim 376 miljoen euro uitgedeeld, een recordbedrag. Opvolger van oprichter Boudewijn Poelmann. Was al operationeel directeur.

  • 60

    Ronald Prins (51)
    Expert cybersecurity

    (60)
  • 61

    Annet Aris (62)
    Commissaris en bestuurder

    (52)
  • 62

    Wiebe Draijer (55)
    Bestuursvoorzitter Rabobank

    (49)
  • 63

    Annemieke Nijhof (54)
    Directeur Deltares

    (57)
  • 64

    Marjan van Loon (54)
    President-dir. Shell Nederland

    (19)

    Baas van de Nederlandse tak van de olie- en gasreus, die een zwaar jaar heeft: zo hard geraakt door de coronacrisis dat voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog gekort moest worden op het dividend en voor de rechter is gedaagd door Milieudefensie, die Shell wil dwingen de uitstoot sneller te verlagen.

  • 65

    Annemieke Fentener van V. (58)
    Pres.-comm. SHV Holdings

    (46)
  • 66

    Laetitia Griffith (55)
    Commissaris en bestuurder

    (76)
  • 67

    Wouter Bos (55)
    Bestuursvoorzitter Invest NL

    (55)
  • 68

    Dolf van den Brink (47)
    Bestuursvoorzitter Heineken

    (--)

    Sinds juni de nieuwe baas van de mondiale bierreus, als opvolger van de Belg Jean-Francois van Boxmeer. Moest door de coronacrisis, die de horeca midscheeps raakt, meteen ingrijpen: in het eerste kwartaal van volgend jaar moeten de personeels op het Nederlandse hoofdkantoor en de regionale hoofdkantoren met 20 procent omlaag, waarbij gedwongen ontslagen niet zijn uitgesloten. Gaf al leiding bij Heineken op drie continenten, in Afrika, de VS en Azië. Stond in 2012 op '40 under 40'-lijst van Fortune, met onder andere Mark Zuckerberg van Facebook en Jack Dorsey van Twitter. Zijn gelijknamige, in 2014 overleden vader was bestuurder bij ABN Amro.

  • 69

    Jitse Groen (42)
    Best.vz. Just Eat Takeaway

    (--)

    Richtte als 'tamelijk luie' student Thuisbezorgd.nl op, is sinds dit jaar de baas van het wereldwijde maaltijdbezorg-imperium Just Eat Takeaway. Nam vorig het jaar het Britse Just Eat over en dit jaar het Amerikaanse Grubhub, voor 6,4 miljard euro. De nummer 25 van de Quote 500, met een geschat vermogen van 1,4 miljard euro.

  • 70

    Corien Wortmann-Kool (61)
    Bestuursvoorzitter ABP

    (48)
  • 71

    Erik Akerboom (59)
    Directeur-generaal AIVD

    (85)
  • 72

    Marjan Rintel (53)
    Bestuursvoorzitter NS

    (--)

    Sinds oktober de nieuwe baas van de Nederlandse Spoorwegen, als eerste vrouw en als opvolger van Roger van Boxtel. Was directeur reizigers van de NS. Studeerde bedrijfskunde in Groningen. Werkte eerder bij KLM en Schiphol. Moet de NS, waar 2300 banen gaan verdwijnen, door en uit de coronacrisis leiden.

  • 73

    Marcel Beukeboom (48)
    Klimaatgezant

    (70)
  • 74

    Taco Dibbits (52)
    Directeur Rijksmuseum

    (61)
  • 75

    Jan Anthonie Bruijn (62)
    Voorzitter Eerste Kamer

    (72)
  • 76

    Hans Wijers (69)
    Commissaris en bestuurder

    (66)
  • 77

    Cathelijne Broers (52)
    Dir. Prins Bernhard Cultuurfonds

    (97)
  • 78

    Marcel Levi (56)
    Aankomend vz. NWO

    (--)

    Nederlandse arts en hoogleraar, op dit moment de baas van zeven ziekenhuizen in Londen. Wordt per 1 april de nieuwe directeur van de NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek die de wetenschapsgelden verdeelt. Was voor hij in 2016 naar Londen vertrok bestuursvoorzitter van het AMC. Deed in het Parool de oproep 'niet zo krampachtig' te doen met de veiligheidseisen voor het coronavaccin.

  • 79

    Frits van Eerd (52)
    Bestuursvoorzitter Jumbo

    (--)

    Voorman van 'de gele trein uit Veghel' (dixit Quote), die het marktaandeel verder ziet groeien richting marktleider Albert Heijn en die met een derde partij de Hema heeft overgenomen. Studeerde bedrijfskunde in Utrecht en de VS. Verwoed rallyrijder, reed vijf keer Parijs-Dakar.

  • 80

    Tuur Elzinga (50)
    Vicevoorzitter FNV

    (159)

    Tweede man en pensioenspecialist van de grootste vakbond van Nederland, heeft zich gemeld om Han Busker op te volgen, die in maart na een termijn vertrekt. Presenteerde vorige week nog een ambitieus hervormingsplan voor de arbeidsmarkt dat de vaste baan weer de norm moet laten worden, in plaats van oproepbaantjes en nulurencontracten.

  • 81

    Emilie Gordenker (55)
    Directeur Van Gogh Museum

    (68)
  • 82

    Pauline v.d. Meer Mohr (60)
    President-commissaris EY

    (71)
  • 83

    Dineke de Groot (55)
    President Hoge Raad

    (--)

    Eerste vrouwelijke president van de Hoge Raad als opvolger van Maarten Feteris. Geprezen als scherpzinnig jurist en doortastend leider. Lees hier haar profiel uit november terug.

  • 84

    Martijn Snoep (53)
    Vz. Autoriteit Consument & Markt

    (90)
  • 85

    Melanie Schultz van Haegen (50)
    Best.vz. Porticus

    (99)
  • 86

    Marit van Egmond (47)
    Best.vz. Albert Heijn

    (122)
  • 87

    Laurentien van Oranje (54)
    Vz. diverse goede doelen

    (116)
  • 88

    Willemijn Verloop (51)
    Oprichter Social Enterprise NL

    (87)
  • 89

    Christiaan Rebergen (50)
    Thesaurier-generaal min. Financiën

    (127)
  • 90

    Pieter-Jaap Aalbersberg (61)
    Nat. Coörd. Terrorismebestrijding

    (76)
  • 91

    Robert Swaak (60)
    Bestuursvoorzitter ABN Amro

    (--)

    Voormalig voorman van PwC Nederland, sinds april dit jaar topman van ABN Amro, als opvolger van Kees van Dijkhuizen. Maakte onlangs bekend dat de bank – nog steeds voor meer dan de helft in staatshanden – 15 procent van de banen gaat schrappen. Ook wordt het hoofdkantoor van het ooit oppermachtige ABN Amro op de Zuidas verkocht en teruggehuurd.

  • 92

    Ed Nijpels (70)
    Oud-vz. Klimaatberaad

    (16)

    VVD-prominent en oud-voorzitter van het inmiddels beëindigde Klimaatberaad. Is nog bestuurlijk actief bij onder meer de AvroTros, en als Kroonlid van de SER.

  • 93

    Neelie Kroes (79)
    Bestuurder en commissaris

    (64)
  • 94

    Sharon Dijksma (49)
    Burgemeester Utrecht

    (--)

    Doorgewinterde PvdA-bestuurder, ooit (in 1994) als 23-jarige het jongste Kamerlid ooit. Was wethouder verkeer en vervoer in Amsterdam, sinds deze maand burgemeester van de vierde stad van het land, als opvolger van de naar Den Haag vertrokken Jan van Zanen. Was drie keer staatssecretaris in diverse kabinetten.

  • 95

    John Jorritsma (64)
    Burgemeester Eindhoven

    (91)
  • 96

    Lokke Moerel (56)
    Privacy-adv. en hoogleraar

    (118)
  • 97

    Sven Smit (54)
    Directeur McKinsey

    (102)
  • 98

    André Rouvoet (58)
    Voorzitter GGD GHOR

    (--)

    Tot begin dit jaar voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland, nu de voorman van de koepel van de 25 GGD's, die een belangrijke rol vervullen in de coronacrisis. Was voor de ChristenUnie minister van Jeugd en Gezin en vicepremier in het vierde kabinet Balkenende. Leverde in september in Trouw kritiek op de politiek, die zich te veel met de uitvoering bemoeide. 'Wij hebben steeds geleverd, en verdraaid rap ook.'

  • 99

    Frans Blom (58)
    Ceo Boston Consulting Group

    (95)
  • 100

    Roland van der Vorst (51)
    Hoofd innovatie Rabobank

    (98)
  • 101

    Rene Hooft Graafland (66)
    Commissaris en bestuurder

    (98)
  • 102

    Leen Meijaard (59)
    President-commissaris Ajax

    (101)
  • 103

    Ahmed Marcouch (51)
    Burgemeester Arnhem

    (170)

    Voormalig Kamerlid Pvda, sinds september 2017 burgemeester van Arnhem. Tot dusver feilloos parcours, volgens de kenners klaar voor het grote werk.

  • 104

    Mirjam van Praag (53)
    Collegevz. Vrije Universiteit

    (144)

    Econoom. Voorzitter van de VU, sinds oktober commissaris van De Nederlandsche Bank.

  • 105

    Gerrit van der Burg (61)
    Vz. College v. Procureurs-Gen.

    (87)
  • 106

    Joost Farwerck (55)
    Bestuursvoorzitter KPN

    (113)
  • 107

    Robert-Jan Smits (62)
    Vz. CvB TU Eindoven

    (--)

    Sinds mei 2019 de voorzitter van de Technische Universiteit Eindhoven. Maakt deel uit van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen. Ook bestuurder van het NIOD Fonds, de steunstichting van het instituut voor oorlogs-, holocaust- en genocidestudies.

  • 108

    Marieke Blom (45)
    Hoofdeconoom ING Nederland

    (--)

    Chef van de economenclub van ING Nederland, die volop actief is met onderzoeken en publicaties. Maakt deel van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen.

  • 109

    Wim Pijbes (59)
    Directeur Stichting Droom en Daad

    (107)
  • 110

    Luce van Kempen (25)
    Kroonlid SER

    (--)

    Utrechtse, jongste Kroonlid in de historie van de Sociaal-Economische Raad, waar ze het perspectief van de jongeren moet inbrengen. Oud-voorzitter van de Nationale Jeugdraad.

  • 111

    Sjaak van der Tak (64)
    Voorzitter LTO Nederland

    (--)

    CDA'er, oud-burgemeester van de gemeente Westland. Opvolger van Marc Calon, die in mei per direct vertrok bij de land- en tuinbouworganisatie. Krijgt een lastige klus met de steeds groter wordende druk op de sector rond klimaat en milieu, en aan de andere kant de boeren van Farmers Defence Force.

  • 112

    Wim Kuijken (68)
    Pres.-commissaris DNB

    (109)
  • 113

    Jaap de Hoop Scheffer (72)
    Vz. Adviesraad Int. Vraagstukken

    (74)
  • 114

    Gerrit Zalm (68)
    Commissaris en bestuurder

    (80)
  • 115

    Chris Breedveld (58)
    Grootmeester Huis Z.M. de Koning

    (86)
  • 116

    Hein Schumacher (49)
    Best.vz FrieslandCampina

    (77)
  • 117

    Allard Castelein (62)
    Pres-dir. Havenbedrijf Rotterdam

    (82)
  • 118

    Lard Friese (58)
    Bestuursvoorzitter Aegon

    (93)
  • 119

    Ben Verwaayen (68)
    Commissaris en investeerder

    (112)
  • 120

    Bernard Wientjes (77)
    Voorzitter VNCI

    (84)

    Oud-voorzitter van de invloedrijke werkgeverslobby VNO-NCW, voormalig aanvoerder van de Volkskrant Top 200. Is nog voorzitter van de VNCI, de branchevereniging van de chemiesector en van de raad van commissarissen van advieskantoor KPMG. Regelde dit jaar nog de financiële compensatie voor Zeeland vanwege het niet doorgaan van de marinierskazerne.

  • 121

    Ben Knapen (69)
    Fractieleider CDA Senaat

    (103)
  • 122

    Richard van Zwol (55)
    Staatsraad

    (105)
  • 123

    Inge Brakman (59)
    Commissaris en bestuurder

    (106)
  • 124

    Alexander Rinnooy Kan (71)
    Bestuurder en adviseur

    (65)

    Voormalig aanvoerder van de Volkskrant Top 200, oud-senator van D66. Onder meer nog voorzitter van de raad van toezicht van het Amsterdamse debatcentrum de Balie.

  • 125

    Zakaria Boufangacha (38)
    Cao-coördinator FNV

    (136)
  • 126

    Pien Zaaijer (59)
    Pers. adviseur koninklijk paar

    (92)
  • 127

    Rob Defares (59)
    Medeoprichter IMC

    (--)

    Filantroop, oprichter en grootste aandeelhouder van beurshandelaar IMC, nummer 22 van de jongste Quote 500, met een geschat vermogen van 1,6 miljard euro. Voorzitter van het bestuur van de IMC Weekendschool, dat extra onderwijs geeft aan kinderen uit achterstandswijken. Heeft inmiddels tien vestigingen in zeven steden. Als oprichter ook betrokken bij de Hartwig Medical Foundation, die onderzoek doet naar kanker. Doneerde verder aan Boyan Slat voor diens Ocean Cleanup. Voormalig toezichthouder van het Stedelijk Museum.

  • 128

    Manon van Beek (49)
    Bestuursvoorzitter TenneT

    (114)
  • 129

    Heleen Kersten (54)
    Partner Stibbe

    (135)
  • 130

    Henk Ovink (52)
    Watergezant

    (123)
  • 131

    Anja Mutsaers (50)
    Partner De Brauw Blackstone Westbroek

    (126)
  • 132

    Kees Vendrik (57)
    Hoofdeconoom Triodos

    (115)
  • 133

    Jacqueline Tammenoms-Bakker (67)
    Commissaris en bestuurder

    (--)

    Ervaren bestuurder met verleden bij Shell en McKinsey. Commissaris bij bouwer Boskalis en TomTom. Maakt deel uit van de commissie die de miljarden van het Nationaal Groeifonds gaat verdelen.

  • 134

    Reinier van Zutphen (60)
    Nationale Ombudsman

    (176)

    Voorman van een belangrijk instituut dat voor de burger op komt. Vertelde de Tijdelijke Commissie Uitvoeringsorganisaties van de Tweede Kamer onlangs dat die heel vaak van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Wil een loket in elk gemeentehuis waar alle burgers terecht kunnen met alle vragen.

  • 135

    Henk van Essen (60)
    Korpschef Nat. Politie

    (--)

    Nieuwe baas van de grootste werkgever van Nederland (61.229 banen), door zijn voorganger Erik Akerboom omschreven als 'best een mooie hondenbaan'. Was eerder hoofdcommissaris van de regio Haaglanden.

  • 136

    Ingo Uytdehaage (47)
    Financieel directeur Adyen

    (146)

    Bestuurder bij het succesvolle Amsterdamse betaalbedrijf, waarvan de beursgang velen rijk heeft gemaakt, onder wie prinses Mabel. Is ook voorzitter van fotografiemuseum Foam.

  • 137

    Shula Rijxman (61)
    Bestuursvoorzitter NPO

    (119)
  • 138

    Kees van Lede (78)
    Commissaris en bestuurder

    (94)
  • 139

    Nebahat Albayrak (52)
    Vicepres. External Relations Shell

    (108)
  • 140

    Pieter Duisenberg (53)
    Voorzitter VSNU

    (124)
  • 141

    Charlotte Insinger (55)
    Multibestuurder

    (132)
  • 142

    Harold Goddijn (60)
    Bestuursvoorzitter TomTom

    (146)
  • 143

    Else Bos (61)
    Directeur DNB

    (129)
  • 144

    Jeroen van der Veer (73)
    Commissaris en bestuurder

    (81)

    Oud-topman van Shell, voormalig president-commissaris van ING, waar hij in de problemen kwam rond de beloning van toenmalig topman Ralph Hamers. Is nog president-commissaris van Philips en voorzitter van het Concertgebouw Fonds en de raad van toezicht van de TU Delft.

  • 145

    Paul Rosenmöller (64)
    Voorzitter VO Raad

    (134)
  • 146

    Arno Visser (54)
    President Algemene Rekenkamer

    (155)
  • 147

    Joyce Sylvester (55)
    Substituut Ombudsman

    (186)

    Substituut ombudsman van een belangrijk instituut dat voor de burger op komt. Lid van de landelijke selectiecommissie rechters. Voorzitter raden van toezicht Slot Zuylen, toezichthouder VSB Fonds, dat culturele en sociale projecten steunt. Was eerder PvdA-senator en burgemeester van Naarden. Streeft naar meer diversiteit in het openbaar bestuur.

  • 148

    Mirjam de Blécourt (56)
    Partner Baker McKenzie

    (131)
  • 149

    Halleh Ghorashi (58)
    Kroonlid SER

    (165)
  • 150

    Marike van Lier Lels (61)
    Multicommissaris

    (133)
  • 151

    Alexander Pechtold (54)
    Directeur CBR

    (--)

    Oud-D66-leider, nu directeur van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen, waar veel problemen zijn. Zat een commissie voor over de bescherming van het Nederlandse cultureel erfgoed (conclusie: die is onvoldoende). Houdt ook toezicht op de verbouwing van het Binnenhof.

  • 152

    Ineke Sluiter (61)
    President KNAW

    (--)

    Classica, hoogleraar Griekse taal en letterkunde aan de Universiteit Leiden, sinds juni president van de eerbiedwaardige Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

  • 153

    Yvonne Zonderop (65)
    Journalist en bestuurder

    (--)

    Ervaren bestuurder, net begonnen als voorzitter van de Stichting Democratie en Media, die investeert in onafhankelijke kritische media en in een sterke, integere democratische rechtsstaat. Met ingang van januari ook lid van de raad van toezicht van Clingendael. Voormalig adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant. Schreef het boek Ongelofelijk, waarin betoogd wordt dat religie weer serieus moet worden genomen als maatschappelijk verschijnsel. Ook bestuurder bij omroep Human en bij UNESCO Nederland. Lid van de begeleidingscommissie van het SCP, het Sociaal en Cultureel Planbureau

  • 154

    Kitty Jong (56)
    Vicevoorzitter FNV

    (--)

    Sinds 2017 vicevoorzitter van de grootste vakbond van het land, met onder meer de zorg en de sociale zekerheid in haar portefeuille. Heeft zich gemeld om de in maart vertrekkende voorzitter Han Busker op te volgen.

  • 155

    Ewout Irrgang (44)
    Collegelid Algemene Rekenkamer

    (158)
  • 156

    Hans de Jong (63)
    President Philips Nederland

    (152)
  • 157

    Dick Sluimers (67)
    Staatsraad

    (130)
  • 158

    Petri Hofsté (59)
    Commissaris en bestuurder

    (141)
  • 159

    Jannet Vaessen (51)
    Directeur Women Inc

    (162)
  • 160

    Coen Teulings (62)
    Econoom

    (138)
  • 161

    Aalt Dijkhuizen (67)
    Vz Landbouwcollectief

    (168)

    Voormalige baas van de Universiteit Wageningen, aanspreekpunt van het kabinet voor de boze boeren in de stikstofcrisis, die zich weer volledig aandient als de coronacrisis luwt.

  • 162

    Pieter Elbers (50)
    President-directeur KLM

    (78)

    Baas van de nationale luchtvaarttrots die, midscheeps geraakt door de coronacrisis, weinig anders kan doen dan de hand ophouden bij de overheid om niet ten onder te gaan.

  • 163

    Victor Halberstadt (82)
    Econoom en bestuurder

    (96)
  • 164

    Hassan Outaklla (37)
    Pers. adviseur koninklijk paar

    (140)
  • 165

    Dorothee v. Vredenburch (56)
    Partner De Brauw Blackst. Westbroek

    (164)
  • 166

    Haroon Sheikh (40)
    Onderzoeker WRR

    (184)
  • 167

    Louise Gunning (69)
    Bestuurder en commissaris

    (160)
  • 168

    Ila Kasem (53)
    Directeur Van de Bunt

    (163)
  • 169

    David Knibbe (49)
    Best.vz. NN Group

    (128)
  • 170

    Franc Weerwind (56)
    Burgemeester Almere

    (194)
  • 171

    Alexander Ribbink (56)
    Investeerder

    (175)
  • 172

    Boudewijn Poelmann (71)
    Oud-topman Novamedia

    (26)

    Oprichter van Novamedia, van waaruit hij in 1989 de Nationale Postcode Loterij begon. Stopt per 31 december. Blijft wel bestuurder van de Stichting De Novamedia Fundatie, de 100 procent aandeelhouder van Novamedia, die de maatschappelijke missie moet garanderen. Gaat zich vanaf 1 januari met een eigen fonds richten op ecologische en sociaal-maatschappelijke organisaties: Phase2.earth.

  • 173

    Aart Jan de Geus (65)
    Vz Goldschmeding Foundation

    (156)
  • 174

    Jolande Sap (56)
    Bestuurder en commissaris

    (178)
  • 175

    Pamela Boumeester (62)
    Multicommissaris

    (142)
  • 176

    Frits van Bruggen (60)
    Hoofddirecteur ANWB

    (153)
  • 177

    Hans de Boer (65)
    Oud-voorzitter VNO-NCW

    (29)

    Bleef nog een paar maanden langer vanwege de coronacrisis, maar in september na zes jaar gestopt als voorman van de werkgeverslobby VNO-NCW. Kreeg bij afscheid lintje (Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau) uit handen van premier Mark Rutte. Opgevolgd door Ingrid Thijssen (nummer 36).

  • 178

    Helene Vletter-Van Dort (56)
    Hoogleraar en bestuurder

    (151)
  • 179

    Farid Tabarki (43)
    Oprichter Studio Zeitgeist

    (179)
  • 180

    Johan Vollenbroek (71)
    Voorzitter MOB

    (170)
  • 181

    Jacobina Brinkman (54)
    Partner PwC

    (150)
  • 182

    Leonard Geluk (50)
    Directeur VNG

    (--)

    CDA'er, sinds vorig jaar directeur van de Nederlandse Vereniging van Gemeenten, de lobbyclub van de gemeenten. Was daarvoor collegevoorzitter van de Haagse Hogeschool en wethouder in Rotterdam.

  • 183

    Willem van der Leegte jr. (39)
    President-directeur VDL Groep

    (--)

    Volgde eind 2016 zijn vader op bij het industriële familiebedrijf, een van de grootste werkgevers van Nederland. Hard geraakt door de coronacrisis, zo verdwijnen bij VDL Nedcar 750 banen. Autofabriek raakt bovendien BMW kwijt als opdrachtgever en moet op zoek naar een nieuwe.

  • 184

    Rein Wolfs (60)
    Directeur Stedelijk Museum

    (149)
  • 185

    Jacobine Geel (57)
    Voorzitter GGZ Nederland

    (189)
  • 186

    Manon Leijten (54)
    Bestuurder ACM

    (157)
  • 187

    Roger van Boxtel (66)
    Oud-bestuursvoorzitter NS

    (24)

    D66-prominent, tot dit jaar de baas van de Nederlandse Spoorwegen.

  • 188

    Tom de Swaan (73)
    Pres.-comm ABN Amro

    (167)
  • 189

    Cateautje Hijmans v.d. Bergh (58)
    Bestuurder ACM

    (174)
  • 190

    Maurine Alma (52)
    Marketingdir. Just Eat Takeaway

    (--)

    Marketingdirecteur van het – na diverse grote overnames – inmiddels mondiale bezorgimperium. Zit ook in de raad van toezicht van het Van Gogh Museum. Studeerde biologie in Groningen. Werkte eerder voor Wehkamp.

  • 191

    Idriss Nor (49)
    Dir. investeringen Stichting Doen

    (--)

    Directeur van de investeringstak van de Stichting Doen, probeert in de coronacrisis innovatieve ondernemers overeind te houden met snelle hulp, omdat overheidssteun geregeld te lang op zich laat wachten. Ook in de raad van toezicht van SDM, de Stichting Democratie en Media. Duits/Algerijnse achtergrond. Houdt in zijn vrije tijd bijen.

  • 192

    Joop van den Ende (78)
    Cultureel ondernemer

    (172)
  • 193

    Talitha Muusse (29)
    Adviseur en ondernemer

    (--)

    'Generatie-expert', dagvoorzitter en presentator, in de media het gezicht van de jongeren die hun plek opeisen. Wil met opleidingsprogramma van haar bedrijf Blikverruimers meer diversiteit bereiken in de raden van toezicht, omdat je daar niet altijd eerst 30 tot 40 jaar ervaring voor nodig hebt. Studeerde als bedrijfskundige af aan de Erasmus Universiteit op het onderwerp 'Duurzaam Leiderschap van de Millennial Generatie'. Toezichthouder bij onder meer Wakker Dier. Moeder uit Peru, Nederlandse vader.

  • 194

    Dick Boer (63)
    Commissaris en bestuurder

    (198)

    Oud-topman van Ahold Delhaize, nog steeds actief, onder meer als voorzitter van het Curatorium van VNO-NCW, het klankbord voor de top van de werkgeverslobby.

  • 195

    Sennay Ghebreab (47)
    Directeur Civic AI Lab

    (--)

    Neuro-informaticus met een Eritrese achtergrond, hoogleraar aan de UvA. Specialist in algoritmen, een hoogst actueel werkterrein. Krijgt 3 miljoen euro van de overheid om racisme te bestrijden met AI (artificiële intelligentie).

  • 196

    Ruben van Zwieten (37)
    Predikant en ondernemer

    (--)

    Oprichter van De Nieuwe Poort, het centrum voor bezinning op de Zuidas, dat inmiddels ook een Rotterdamse vestiging heeft. Schreef met toenmalig Quote-hoofdredacteur Sander Schimmelpenninck Elite gezocht, vol kritiek op de economische elite, die vooral aan zichzelf en het eigen nageslacht denkt, en niet aan de samenleving. Bestuurlijk actief in onder meer de maatschappelijke raad van advies van de VNCI, de brancheclub van de chemiesector. Was president van Minerva, het corps in Leiden.

  • 197

    Just Spee (55)
    Voorzitter KNVB

    (188)
  • 198

    Robert-Jan van Ogtrop (64)
    Oprichter Circle Economy

    (187)
  • 199

    Maxime Verhagen (64)
    Voorzitter Bouwend Nederland

    (177)

    CDA-prominent, tekende in oktober voor twee jaar bij als voorman van de bouw, die worstelt met de pfas-crisis. ‘Dit kabinet regeert niet, maar reageert’, zei hij in oktober tegen de Telegraaf.

  • 200

    Chris Buijnk (66)
    Voorz. Ned. Ver. van Banken

    (182)

    Voorman van de branchevereniging van de banken, die steeds verder krimpen.

Verantwoording

De Volkskrant presenteert dit jaar voor de vijftiende keer de Volkskrant Top 200 van invloedrijkste Nederlanders. Hoe wordt die ranglijst samengesteld?

Wat is de Volkskrant Top 200 van invloedrijkste Nederlanders?

De Volkskrant Top 200 is een ranglijst die de bestuurlijke elite van Nederland in kaart brengt: de mannen en vrouwen op de belangrijkste posities in de maatschappij, maar ook landgenoten die in het verleden hun sporen hebben verdiend in politiek, openbaar bestuur of bedrijfsleven en nu, vaak achter de schermen, actief zijn in besturen, raden en commissies. De lijst brengt zo de gevestigde orde in beeld, de ‘schaduwmacht’ van notabelen die, zoals een ingewijde het eens uitdrukte, aan invloed zouden verliezen als ze minister werden. Want dat is een kenmerk van de bestuurlijke elite: haar leden zijn in het algemeen niet democratisch gekozen en worden niet altijd democratisch gecontroleerd.

Wat meet de ranglijst eigenlijk?

De lijst rangschikt de invloedrijkste bestuurders uit een door de Volkskrant opgebouwde database van meer dan 25 duizend personen en functies. Dit gebeurt via een netwerkanalyse, waarbij de invloed wordt berekend op basis van de positie van mensen in het totale netwerk rond de regering, als centrum van de macht. Hoe hoger iemand op de lijst staat, hoe meer kans hij of zij heeft om invloed uit te oefenen op het regeringsbeleid. De analyse wordt verricht door Christian Gulas van onderzoeksbureau FAS Research in Wenen. Het model werd oorspronkelijk ontwikkeld door netwerksocioloog Wouter de Nooy (Universiteit van Amsterdam).

Waarom staan sommige evident invloedrijke mensen er niet op?

Een aantal mensen wordt om praktische redenen uitgesloten van de ranglijst. Koning Willem-Alexander (en koningin Máxima) en de leden van het kabinet zijn per definitie hors concours, want zij vormen zelf het centrum van de macht. Leden van de Tweede Kamer doen ook niet mee, omdat zij democratisch zijn gekozen (Eerste Kamerleden wel, want dat is een bijbaan). Ook buitenlandse bestuurders van Nederlandse bedrijven (zoals Nancy McKinstry van Wolters Kluwer), Nederlandse bestuurders met buitenlandse functies (zoals vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans), rijke ondernemers zonder bestuurlijke functies (zoals Arnout Schuijff van Adyen) en niet bestuurlijk actieve opinieleiders (zoals Sheila Sitalsing) zijn uitgesloten van de lijst.

Meet de Volkskrant Top 200 dan wel het juiste? Is die bestuurlijke elite nog wel zo invloedrijk in tijden van globalisering, populisme en sociale media? Waarom staat bijvoorbeeld iemand als Arjen Lubach niet op de lijst?

Terechte vraag, want Lubach heeft ontegenzeggelijk invloed in Nederland. Maar invloed meten is lastig. Deze lijst doet dat vooral door het in kaart brengen van netwerkposities, een beproefde indicatie van de feitelijke mogelijkheid tot het uitoefenen van invloed. Het alternatief is invloed meten op basis van reputaties: wie wordt als invloedrijk waargenomen? Ook dat heeft beperkingen, want soms zijn reputaties op niets gebaseerd.

Fotocredits

ABN Amro, AFP, Algemene bestuursdienst, ANP, BSR Agency, Frank Jansen, Freek van den Bergh, Guus Dubbelman, Heineken, Hollandse Hoogte, ID, Ivo van der Bent, Jiri Büller, Kiki Groot, Rebecca Fertinel, Reuters, Universiteit Leiden